Het Zorginstituut Nederland vindt dat langdurige oefentherapie vergoed moet worden uit de basisverzekering voor mensen die ernstig beperkt worden door reumatoïde artritis (RA). ReumaNederland is blij dat zijn jarenlange strijd hiervoor tot succes heeft geleid. De patiëntenorganisatie heeft zich er de afgelopen maanden heel erg voor ingezet om het aantal beperkingen aan de behandeling zo gering mogelijk te houden. Dat is gelukt. Het Zorginstituut heeft de punten van ReumaNederland integraal overgenomen in zijn advies aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Als de minister voor Medische Zorg het advies van het Zorginstituut overneemt, gaat de vergoeding waarschijnlijk in op 1 januari 2025.
Reumatoïde artritis is een ernstige chronische aandoening die bij iedere patiënt anders verloopt. Het veroorzaakt ontstekingen aan gewrichten, zoals polsen en enkels. Maar ook organen als de longen kunnen ontstoken raken. Mensen met ernstige reumatoïde artritis zijn zonder hulp nauwelijks in staat om zichzelf te verzorgen of op te staan en te lopen. Ze hebben pijn en stijve gewrichten. Het gaat in Nederland om een kleine groep van ongeveer 3.750 tot 4.500 patiënten. De standaardzorg bestaat vooral uit behandeling met medicatie.
Onderzoek naar effectiviteit oefentherapie
Om aan te tonen dat langdurige oefentherapie een effectieve aanvulling is op de bestaande behandeling, initieerde patiëntenorganisatie ReumaNederland in 2018 een traject om oefentherapie voor de meest kwetsbare groep RA-patiënten toe te laten tot het basispakket van de zorgverzekering. Samen met het Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie (KNGF) en ZonMw werd opdracht gegeven aan het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) voor een onderzoek naar de (kosten)effectiviteit van langdurige en persoonsgebonden oefentherapie voor mensen met ernstige beperkingen door reumatoïde artritis.
Oefentherapie bewezen effectief voor mensen met ernstige reumatoïde artritis
Dit onderzoek toonde aanzienlijke verbeteringen aan in het dagelijks functioneren van deze groep patiënten. Dankzij de langdurige, persoonsgebonden fysiotherapie kunnen zij beter lopen en functioneren dan met medicatie alleen. Het Zorginstituut heeft daarom nu vastgesteld dat het om bewezen effectieve zorg gaat en de minister van VWS geadviseerd om deze te vergoeden uit het basispakket van de zorgverzekering. De afgelopen maanden heeft ReumaNederland er voor gestreden om geen beperkingen op te leggen aan de behandelingen. En met succes. De vergoeding geldt, na akkoord van de minister, vanaf de eerste behandeling en zonder maximum aan het aantal behandelingen.
‘Belangrijke stap’
Jan Willem Förch, directeur ReumaNederland: ‘Wij zijn blij met dit resultaat en we zien het als een belangrijke stap. Na jaren van beperking van fysiotherapie, wordt met dit besluit echt gekeken naar wat patiënten nodig hebben om mee te kunnen blijven doen. Hier pleiten wij als patiëntenorganisatie al jaren voor en hier blijven we ons ook voor inzetten.’
Kom je in aanmerking voor langdurige oefentherapie op maat?
Of jij aanspraak kunt maken op langdurige oefentherapie, hangt van een aantal criteria af:
- Door de RA ben je ernstig beperkt in het uitvoeren van belangrijke dagelijkse activiteiten zoals bijvoorbeeld jezelf aankleden of verzorgen, toiletbezoek, opstaan uit bed of stoel, eenvoudige huishoudelijke activiteiten en beperkte loopafstand binnen- en buitenshuis
- Jouw pijn en beperkingen worden mede veroorzaakt door voortdurende ontstekingsactiviteit omdat medicatie niet meer of onvoldoende werkt
- Je hebt gewrichtsschade en/of standsverandering van gewrichten of vergroeiingen van gewrichten
- Door RA ervaar je pijn, stijfheid, minder kracht in je spieren, vermoeidheid, moeite om je balans te houden en een beperkte conditie
- Je hebt een officiële diagnose (door een reumatoloog) voor RA
Passen de criteria bij jou, dan kun je jouw zorgverlener vragen of jij recht hebt op langdurige fysiotherapie.
Persoonsgerichte zorg loopt door tot behandeldoelen zijn behaald
Omdat reumatoïde artritis een ernstige, chronische ziekte is die bij iedere patiënt anders verloopt, moet de zorg persoonsgericht zijn. Persoonsgerichte zorg betekent dat de behandelaar persoonlijke behandeldoelen opstelt samen met de patiënt voor de langdurige actieve oefentherapie. Het Zorginstituut adviseert de minister daarom ook om geen maximum te stellen aan het aantal te vergoeden sessies van deze behandeling, zolang de behandeldoelen niet zijn behaald.
Afspraken over passende langdurige actieve oefentherapie bij ernstige RA
Om ervoor te zorgen dat patiënten passende zorg van goede kwaliteit krijgen, hebben het Zorginstituut en de betrokken zorgaanbieders, patiëntenorganisaties en zorgverzekeraars de volgende afspraken gemaakt:
- de beroepsgroep ontwikkelt een richtlijn voor het stellen van de indicatie in de dagelijkse zorgpraktijk;
- er komt een behandelprotocol met start- en stopcriteria op basis van een aangescherpte KNGF-richtlijn;
- er komt een trainingsmodule die fysio- en oefentherapeuten gevolgd moeten hebben om de behandelingen uit te voeren.
Partijen willen deze afspraken aan het eind van 2024 klaar hebben.
Vervolg: besluit van de minister
De minister neemt het uiteindelijke besluit. Als de minister voor Medische Zorg het advies overneemt, gaat de gewijzigde regelgeving waarschijnlijk in op 1 januari 2025. Hoe de vergoeding er vanaf die datum uitziet, hangt af van het besluit van de minister en de gewijzigde regelgeving.
