Rugpijnpreventie begint op de lagere school

45

Acht op tien volwassenen heeft last van rugpijn. Omdat rugpijn op jonge leeftijd een belangrijke risicofactor is voor rugpijn op volwassen leeftijd, is het belangrijk dat met preventie -bijvoorbeeld door de promotie van rugvriendelijk bewegen en sport- al in de lagere school wordt aangevangen. Dat besluit Elisabeth Geldhof, die vandaag haar doctoraat verdedigt aan de faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen van de Universiteit Gent.

Zithouding

Het doctoraatsonderzoek van Elisabeth Geldhof bracht de zithouding in kaart van kinderen uit het 4de tot het 6de leerjaar (9 tot 11 jaar) in 16 Vlaamse basisscholen. Een verkeerde zithouding is namelijk de meest vermelde uitlokkende factor van rugpijn bij kinderen. Kinderen die vaak in een houding met een gebogen rug zitten, hebben significant meer last van rugpijn.

- tekst gaat verder na deze advertentie -


FysioVacature, de vacaturesite voor de fysiotherapeut

In het kader van haar doctoraatsstudie implementeerde Elisabeth Geldhof gedurende twee jaar in de onderzochte scholen een rugscholingsprogramma. Het doel was de dagelijkse belasting op de jonge rugstructuren te optimaliseren. Het programma benadrukte verschillende aspecten ter promotie van rugvriendelijk verantwoord bewegen. Zo waren er lessen rond correcte rughoudingen en mochten de kinderen de lessen volgen op zitballen of gebruik makend van een speciaal kussen dat hun rughouding corrigeerde en werd met de leerkrachten samengewerkt om het klasgebeuren dynamischer te maken.Na twee jaar bleken de resultaten van het programma significant:

  • de posturale kennis van lagereschoolkinderen (d.i. hun kennis over de correcte zithouding) was verhoogd
  • de kinderen waren zich bewust van een gezonde levensstijl m.b.t. een goede rugfunctie
  • het hef- en tilgedrag tijdens het hanteren van gebruiksvoorwerpen was aanzienlijk verbeterd
  • ook bij een follow-uponderzoek na één en twee jaar bleven de effecten m.b.t. posturale kennis en vaardigheden stabiel


Besluit

Een vroegtijdige promotie voor rugvriendelijk bewegen is belangrijk. Als schoolkinderen de groeispurt aanvangen met een behoorlijke dosis posturale kennis en gemotiveerd om op een biomechanisch verantwoorde wijze te functioneren, kan de typische mechanische belasting in de kritische fase van de adolescentie worden verminderd. De school is daarbij de ideale setting voor rugpreventie. In de pauzes, na de lessen en tijdens de lessen lichamelijke opvoeding kan daaraan bijvoorbeeld aandacht worden besteed.

Bron: Universiteit Gent

8 REACTIES

  1. Beste lezers,

    Welk causaalverband is er voor het vertrekpunt tussen de twee variabelen: zithouding en rugpijn?
    Wat is een verkeerde zithouding?
    Wat is het optimaliseren van rugstructuren?
    Wat is een correcte rughouding?
    Wat is een correcte zithouding?
    Wat is rugvriendelijk bewegen?
    De kinderen konden bij aanvang niet goed op hun handen lopen, na de interventies beheersten ze dit beter.
    Wat is de relatie hiervan met rugpijn?

    Peter van der Salm.

  2. Dag Peter,

    ik ken het onderzoek niet. Als het een beschrijvend onderzoek is dan kan je daar geen causaal verband uit afleiden.
    Dit soort onderzoek genereert altijd vragen; waaronder de vragen die jij stelt. Conclusie van onderzoekers is dan ook vaak dat vervolg onderzoek naar welke factoren als oorzaak aangewezen kunnen worden gewenst is.

    een vriendelijke groet,
    Edwin

  3. Beste Edwin,

    Uit de samenvatting van dit onderzoek lees ik dat wat er op cognitief en gedragsniveau ingestopt is, na een bepaalde periode nog beklijfd (leereffekt van de interventie).
    Aangezien de uitgangspunten waarbinnen die onderzoek zich heeft afgespeeld uiterst speculatief zijn, vind ik de conclusie van dit onderzoek van bijzonder weinig waarde.
    Wel geeft het volop munitie aan diegenen die ook kinderen al willen blootstellen aan de terreur van ongefundeerde gezondheidsbeliefs.
    Zware schooltassen voor kinderen zijn goed voor hun lichamelijke training en voor betere hersengymnastiek.
    Dit levert vast gezondere en slimmere wetenschappers op :-)

    Peter van der Salm.

  4. Beste Edwin,

    In tweede termijn nadat ik gezocht heb naar wat achtergrondinformatie.
    Zoals ik al verwachtte werd verondersteld dat rugscholing bij kinderen (gebaseerd op de veronderstellingen die ik met vraagtekens heb aangeduid) zou moeten helpen tegen rugpijn.
    Wat is hierover de conclusie en staat niet in de samenvatting in FysioForum:

    De rapportage van rugpijn bleek statistisch dan weer niet te verschillen, hoewel hier het belangrijke lange termijneffect naar de volwassen leeftijd toe niet onderzocht kan worden;

    ‘Leerkrachten en kinderen stonden positief tegenover het project….’ en zo kunnen verkeerde beliefs geboren worden.

    Peter van der Salm.

  5. Peter,

    Ik houd geen informatie achter hoor ;) maar plaatste het recente persbericht.
    Jij haalde je info hier – link – (PDF) vandaan?
    Het betreft een nieuwsbrief van mei 2006. Mogelijk zijn enkele voorlopige conclusies aangepast.

  6. Peter,

    je geeft goede redenen aan om als professional niet blind te varen op info een abstract of zelfs alleen een conclusie. Je zal zelf onderzoek op z’n waarde moeten beoordelen. Gezond verstand is vaak zeer verhelderend.
    Zonder dit onderzoek te kennen lijkt een kritische blik op het onderzoek zelf een eerste vereiste.

    Ik heb enorm gelachen om Fokke & Sukke gisteren in NRC Next.
    Klik – link –
    De (onterechte) oorzaak en gevolg die Fokke & Sukke aan hun onfortuinlijk avontuur koppelen wordt soms in wetenschappelijk onderzoek net zo gedaan.

    groet,
    Edwin

  7. Beste Rob,

    Ik schreef ook ‘in’ FysioForum en niet ‘van’.
    Wellicht verwarring te vermijden als je er in het vervolg bijzet ‘persbericht van …’ i.p.v. alleen ‘bron’.

    Jouw vermelde link was inderdaad ook mijn enig vindbare bron.

    Edwin,

    Ik weet niet van welke orde deze is:
    Via conditionering leert een konijn op zijn achterpoten te gaan staan als hij een handklap hoort.
    Vervolgens krijgt dit konijn een spierverlammend middel ingespoten en bij de eerstvolgende handklap gebreurt er niets.
    Conclusie: ‘het konijn is doof geworden’.

    Groeten,
    Peter.

  8. hahahaha,

    geweldig!
    ALs het doel in zo’n onderzoek gericht was op het konijnengehoor, dan wordt de infiltratie in wetenschappelijke termen een confounder genoemd.

    Confounder:
    an additional variable that may be responsible for an apparent association between an exposure and an outcome.
    – link –

    Edwin

Reacties zijn gesloten.