Looptherapie bij etalagebenen onder begeleiding van een gespecialiseerd fysiotherapeut is goedkoper, duurzamer en veiliger dan een operatie. Dat blijkt uit een wetenschappelijk onderzoek van ClaudicatioNet vanuit het Catharina Hart- en vaatcentrum in Eindhoven. Het breed uitrollen van de zogenoemde Stepped Care behandelstrategie kan in Nederland een besparing opleveren van 33 miljoen euro per jaar. Hugo Fokkenrood promoveert 11 juni aan de Maastricht University op dit onderwerp.
Patiënten met claudicatio intermittens, de medische term voor ‘etalagebenen’, hebben pijn in de benen bij het lopen. Etalagebenen ontstaan als door slagaderverkalking in de benen te weinig zuurstofrijk bloed de spieren in de benen bereikt. Bij patiënten ontstaat pijn bij inspanning, omdat het lichaam niet kan voldoen aan de toenemende vraag naar zuurstofrijk bloed in de benen. Bij rust verdwijnt deze pijn weer. Mensen verbloemen de klachten vaak door net te doen alsof ze etalages aan het bekijken zijn. Vandaar de term etalagebenen. In Nederland hebben ruim 400.000 mensen last van etalagebenen. Jaarlijks krijgen 25.000 patiënten deze diagnose te horen.
Stepped care strategie
Uit het onderzoek van Fokkenrood blijkt dat een Stepped Care traject de beste behandelvorm is voor patiënten met etalagebenen terwijl in de praktijk nog te vaak voor een dotterbehandeling wordt gekozen. Bij zo’n behandeling wordt de vernauwing in het bloedvat met een ballonnetje weggedrukt.
Een Stepped Care traject is gericht op het toenemen van bewegen en het verbeteren van de leefstijl. Looptraining is effectief en heeft een langdurig effect, blijkt uit onderzoek. Looptherapie onder begeleiding van een gespecialiseerd fysiotherapeut heeft daarnaast veel meer bijkomende voordelen. Zo wordt naast het aangedane been ook het andere been getraind en neemt het risico op hart- en vaatziekten af. Verder hebben de 25 tot 30 contacturen met de fysiotherapeut toegevoegde waarde in het realiseren van levensstijlaanpassingen, zoals stoppen met roken, inname van medicijnen, gezonde voeding en meer bewegen in het dagelijks leven.
Miljoenenbesparing
Uit de analyse van Fokkenrood, gebaseerd op de database van zorgverzekeraar CZ, blijkt dat de gemiddelde kosten van een dotterbehandeling na twee jaar vijf maal hoger zijn dan bij een Stepped Care aanpak. Op basis van een realistisch scenario stelt de onderzoeker dat het aanbieden van de nieuwe behandelstrategie bij alle patiënten met etalagebenen in Nederland een jaarlijkse besparing kan opleveren van 33 miljoen euro. Een besparing die hand in hand gaat met betere, meer duurzame en veiligere zorg.
Wandelen werkt
Fokkenrood deed zijn studie in het Catharina Ziekenhuis in Eindhoven in samenwerking met het Máxima Medisch Centrum. Uit onderzoek blijkt dat van de vijfduizend patiënten die zich met etalagebenen bij de vaatchirurg meldde, maar bij 14% direct gesuperviseerde looptraining werd voorgeschreven. Opvallend is dat bij slechts 6,4% van deze patiënten in de follow-up van het behandelprogramma alsnog werd overgegaan tot een operatie. Bij meer dan een kwart (27%) van de patiënten die meteen werden geopereerd, was in 35,2% van de gevallen binnen twee jaar ook een tweede operatie nodig. Dit hoge percentage kan worden verklaard door het feit dat enerzijds gedotterde vaten opnieuw dichtslibben en anderzijds doordat klachten van het andere been bij een reeds gedotterde patiënt sneller opnieuw in aanmerking komen voor een operatie.
Bron: Universiteit Maastricht
