Fysiotherapeuten werken nauwelijks volgens richtlijn

27

‘Dat was hem’, zei de therapeut nadat hij een knakje hoorde. Het is de uitkomst na een onderzoek van de consumentenbond bij 28 fysiotherapeuten.

- tekst gaat verder na deze advertentie -


FysioVacature, de vacaturesite voor de fysiotherapeut

Proefpatienten met lage rugklachten bezochten 28 fysiotherapeuten, 4 daarvan behandelden volgens de richtlijn. Bij één proefpatient gaf de therapeut een harde ruk aan het been van de patient waarop een klik te horen was. ‘Dat was hem’, zei de therapeut. Maar liefst 19 van de 28 therapeuten pasten massage toe, waarvan 4 erg lang, ca. 20 minuten. Fysiotechniek werd nog in 3 praktijken toegepast. Ook voor vervolgbehandeling weken de therapeuten af van de geldende richtlijn.

In de praktijk bleek dat er een grote variatie bestaat waarop omgegaan wordt met de richtlijnen.

Bron: Consumentengids

26 REACTIES

  1. Misschien is ook de les: er kunnen altijd toneelspelers je praktijk
    binnenlopen. Zijn simmulanten van “echt” te onderscheiden en kun je dan vervolgens daar conclussies aan verbinden.

    Bron: consumentenbond en ingescand voor collega’s om juist geïnformeerd te worden.
    – link –

  2. Nou dan tenminste voel ik me niet zo’n newbie – de richtlijn Lage Rug ken ik dus beter dan deze Fysio’s. Hoera voor mijn school!

  3. Mag dit eigenlijk wel, je als ‘undercover’ uitgeven? En mag de consumentenbond vervolgens met deze verkregen informatie de publiciteit opzoeken? Valt dit, juridisch gezien, niet onder ‘onrechtmatig verkregen informatie’? Is dit iets voor een van de juristen van het KNGF? Ik denk dat deze actie weing zal opleveren, maar beschadigt ons wél!

  4. Hallo beste lezers,

    Zelf had ik het genoegen een, naar later bleek, mystery quest op bezoek gehad te hebben.
    Enkele weken later kwam ik daar achter, omdat er een rapport van de consumentenbond van 8 A4-tjes in de bus lag. Het rapport betrof een verslag van de bevindingen vanaf het eerste telefonische contact t/m de afronding van het 1e consult.
    Het rapport was op sommige onderdelen zo detaillistisch, dat het vermoeden bestaat, dat het hele consult digitaal is vastgelegd. Er was ook een mogelijkheid om opmerkingen te retourneren.
    Overleg hierover met het KNGF in de persoon van onze regiomanager was nuttig en heb ik als zeer positief ervaren.

    Het artikel viel me niet tegen. Vind ik redelijk objectief geschreven. De verschillende kanten werden belicht. Gelet op oliebollen- en haringtesten van het AD kan dat ook anders.
    Het onderzoek betrof uiteindelijk 28 ft’s. Dat is niet veel. De methode vind ik in onze branche geen goede. Als ik naar mijn eigen ervaring kijk tenminste:
    De MG die ik op bezoek kreeg, had een rammelend rugklachten verhaal. Deels op (30-jarige) ervaring, deels op de verbale en deels op de non-verbale presentatie van de klachten merk je dat er iets niet klopt. Maar wat? Het was geen pluis / niet-pluis situatie, ook geen gele vlaggen. Toch klopte er iets niet, het verhaal van de MG kwam niet realistisch over. Ook ontweek de
    MG vragen over privé-omstandigheden en andere factoren die mogelijk een verband met het ontstaan van de klachten konden hebben. Dan vraag je je af, waarom iemand dan toch hulp zoekt. Wat is de klacht achter de klacht. Die vraag kreeg ik dus niet beantwoord in het eerste consult. Misschien zou ik
    in een 2e consult wel de mogelijkheid krijgen om daar achter te komen.
    Vandaar mijn voorstel aan de MG om een evaluatie-afspraak te maken, hetgeen werd geaccepteerd (overigens na drie dagen telefonisch geannuleerd). In zo’n onderzoek wordt je daar dus op afgerekend. Het zij zo.

    Nu terugkijkend vind ik, dat er bij zo’n consult als ik met deze MG had, in de interactie tussen pt en ft veel zaken gebeuren, die niet waarneembaar zijn voor een MG en daardoor ook niet in een rapportage terug te vinden zijn. Ik bedoel daarmee o.a. mijn niet-uitgesproken interpretaties van antwoorden op vragen, de non-verbale signalen die een pt nu eenmaal zich
    zelf niet bewust is, maar wel bij een ft tot conclusies leiden, etc.
    Allerlei zaken, die ook niet in een rapport als nu door de consumentenbond opgemaakt, vast te leggen zijn.

    Naar buiten toe zal zoiets wel scoren. Hoewel dit nog maar de vraag is. Het artikel stond diep in de consumentengids geplaatst en op de cover was slechts een melding van een artikel over fysiotherapeuten, geen enkele aanduiding naar de inhoud of de conclusies. Daardoor denk ik, dat de consumentenbond ook wel weet, dat ze met dit onderzoek geen sterk verhaal
    hebben. Ik heb ook nog geen tekst hierover in een krant kunnen lezen. Dus blijkbaar is het niet interessant genoeg voor de media om hier eens op in te zoomen.
    Misschien moeten wij het ook maar niet interessanter maken.

    Met vriendelijke groet,
    Gerard van der Wees.

  5. Wat ik mij afvraag is of verzekeringsmaatschappijen gaan reageren op de uitslag?!?!
    Volgende week komt Unive bij ons op bezoek… We declareren teveel…

  6. De uitkomst van het onderzoek verbaast me niet en zegt iets over de fysiotherapeuten. Aan de andere kant verwachten veel mensen met lage rugklachten massage of manipulaties als ze bij de fysio komen.Dat maakt het niet gemakkelijk om iemand met acute lage rugklachten en normaal beloop, naar huis te sturen met de mededeling het normaal beloop af te wachten. Mensen verwachten toch dat ze een behandeling krijgen.
    Maar Heren en Dames fysiotherapeuten, zie het als een uitdaging om meer volgens de richtlijnen te gaan werken ipv het oude vertrouwde te blijven doen. Hoop dat er in de toekomst meer van dit soort onderzoeken komen waarin wij als fysiotherapeuten met de billen bloot gaan. Op termiin worden we daar alleen maar beter van.

  7. Foufoune23, je hoeft er niet prat op te gaan de richtlijn zo goed te kennen. Wat wèl van belang is: weten wanneer je hem wel of niet toepast.
    Als jouw school jou heeft geleerd te allen tijde de richtlijn toe te passen, dan hoef je geen hoera te roepen over die school.
    Gerard van Wees hierboven laat zien dat er voor hem een duidelijke reden was het niet bij één bezoekje te laten.
    Overigens begeeft de Consumentenbond zich op zeer glad ijs in deze kwestie: nl. als lekenorganisatie zich een oordeel omtrent medische besluitvorming aan te matigen bij het presenteren van neppatiënten met aspecifieke klachten.
    Overigens: het is niet zo dat de richtlijn ons voorschrijft het bij één zitting te laten en dat zulks een voorwaarde is voor opname in het CKR. Het aantal zittingen is afhankelijk van de aard van de klacht en de (onderzoeks)bevindingen en wordt vastgesteld door behandelaar en patiënt samen.
    Het onderzoek bij 28 van de 10.000 fysiotherapeuten is onwetenschappelijk, onzorgvuldig en uiterst tendentieus en kan tot geen enkele valide conclusie leiden.

  8. Jurgen, het “onderzoek” zegt niets over de fysiotherapeuten. Het zegt wel iets over de Consumentenbond. Het is onzorgvuldig, onwetenschappelijk, tendineus en inhoudelijk onjuist en het zegt vooral wat over de methoden die de Consumentenbond hanteert om een spraakmakend artikel te produceren. Daarbij: de onderzoeksgroep is onverantwoord klein en de Consumentenbond is als lekenorganisatie niet in staat de keuzes van de betrokken fysiotherapeuten te beoordelen. Er zijn dan ook geen conclusies uit te trekken.
    Daarbij ben ik het niet met je eens dat de kwaliteit van de fysiotherapie er door dit soort publicaties alleen maar op vooruit zou gaan. Integendeel: klakkeloos en domweg alleen maar richtlijnen volgen is de dood in de pot. Innovatie is alleen maar mogelijk door mensen die durven van richtlijnen af te wijken en dat ook kunnen verdedigen.
    Het is wel lekker veilig je achter richtlijnen te kunnen verschuilen, maar dat maakt je geen goede fysiotherapeut.

  9. Ook ik heb een mystery guest op bezoek gehad, die wat mij betreft al bij de telefonische aanmelding door de mand viel omdat ze een opvallend slecht klachtenverhaal had.
    Heb na de vele A-4tjes die ik van de Consumemtembond mocht ontvangen kontakt gezocht met de “onderzoekster”en haar mijn ideen over dit onderzoek laten weten. De vraagstellingen waren m.i. bijzonder stupide, en niet ter zaken doende.
    Mijn MG miste vele vragen. Is dit een deskundig oordeel?
    Op mijn opmerking dat een antwoord vele volgende vragen uitsluiten had zij geen reaktie. De grootste klacht die de MG had was naar mijn idee het gebrek aan intellectuele vermogens om e.e.a. in te kunnen schatten. Daarnaast wekte het onderzoek de indruk dat het behandelen van lage rugklachten onderzocht werd. Het ging echter alleen om een screening en intake/onderzoek. De gedane beoordelingen hebben die betrekking op iets anders.Al met al een trieste vertoning. Mijn MG zit volgende week waarschijnlijk ergens taarjes te testen. Let op : smaken verschillen!!

  10. Jammeren dat de consumentenbond onzorgvuldig is terwijl massage, fysiotechniek en diagnoses bij niet bestaande klachten/afwijkingen worden geconstateerd is niet handig. Beter is om vanaf nu maar eens te pogen de richtlijnen wel toe te passen. In de setting waar ik werk zie ik voor een groot deel clienten die met chronische klachten komen. En ik heb hierbij ook steevast de indruk dat in het voortraject niet volgens de richtlijnen maar veeleer medicaliserend is gewerkt.

  11. Onderzoek??? Je kunt je afvragen wat de onderzoeksvraag eigenlijk was. Als het doel was om alleen te onderzoeken of de richtlijn wordt toegepast krijgen de critici m.b.t. de richtlijn dus toch gelijk, het wordt door de massa (dankzij ook de consumentenbond) gezien als een protocol! Oftewel je moet volgens die richtlijn werken.
    Ik hoop dat vele collega’s met mij de richtlijn zien als een tool en dat je er mede door kennis en ervaring gemotiveerd van mag afwijken. Verschuilen achter het feit dat je de richtlijn toepast wil niet zeggen dat je een goede fysiotherapeut bent!
    En tot slot een uitspraak als massage helpt niet komt voort uit het feit dat we (nog) geen wetenschappelijke onderbouwing hebben voor de effecten van de massage. Dat wil niet per definitie zeggen dat zoiets dus niet werkt! Een foutje wat door veel van onze promovendi gemaakt wordt!
    Andre

  12. @Francis:
    Ik ben niet met je eens, voor lage rug klachten moet je de triage toepassen, volgens de richtlijn. Wat moet “of course” daarvoor gebeuren, is een screening+anamnese, om te bepalen of er echt spraak van LR klachten is .
    Is het het geval, dan de richtlijn bied een evidence-based wijze van werken.
    – of zijn we tegen wetenschap?
    Ten slotte, ben ik wel met je eens dat 28 Fysio’s is statistiek niet genoeg om een correct beeld te kunnen geven.

  13. @ Francis: Je kunt wel meteen naar de kwaliteit van het onderzoek kijken, maar juist door zo’n instelling wordt het nooit wat. Je kunt er beter je voordeel mee doen en je er wat van aantrekken.
    Het is wel degelijk waar dat het grootste deel van de collega’s niet volgens de richtlijnen werken, sterker nog, dat ze niet eens op de hoogte zijn van de inhoud ervan.
    Je bent echt geen betere Ft als je van de richtlijnen afwijkt.
    Ben er wel mee eens dat je er soms van af moet wijken.
    Maar een aantal beschreven behandelingen in het onderzoek zijn te triest voor woorden.

  14. Laten wij gemakshalve maar aannemen dat massage niet daadwerkelijk werkt. Er is inmiddels redelik wat onderzoek naar de zin van verschillende interventies gedaan. De drogreden dat er nog geen wetenschappelijke onderbouwing is raakt kant nog wal. Dan kan ook gelijk de hele fysiotechnische meuk van hoogfrequent tot paraffine wel evengoed weer uit de kast gehaald worden. Sterker nog er zijn nogal wat collegea die dit nooit in de kast hebben gezet.

  15. Een beetje flauwe reactie van ‘doctorwho’ durf je jouw echte naam niet te noemen of ben jij een van die collega’s die zichzelf zo competent vinden dat zij eigenlijk doctor hadden moeten zijn?? Vooropgesteld dat ik mij niet onder die collega’s schaar die jij bedoelt mag je toch wat genuanceerder omgaan met jouw mening over massage. Voortbordurend op jouw ‘wetenschappelijke onderbouwing’ kan de opleiding fysiotherapie wel afgeschaft worden, worden we allemaal gymnastiekleraar of fitnesstrainer want oefenen werkt wel!!! Is gelijk een stuk goedkoper en de ‘meerwaarde’ van de dure fysiotherapeut was me soms toch al niet duidelijk!
    Andre

  16. LS,

    interessant is het om de reacties van collegae hier op FysioForum te lezen. Veelal zijn het meningen of niet onderbouwde suggesties die als argument gebruikt worden.
    Willen we onze deskundigheid op het gebied van het bewegend functioneren profileren, dan lijkt mij een discussie met steekhoudende argumenten ook op een semi-openbare website een uiting daarvan.
    We kunnen onszelf hierin nog veel verbeteren.

    een vriendelijke groet,
    Edwin de Raaij

  17. De enige conclusie die getrokken kan worden is dat een groot deel van de door de consumentenbond onderzochte therapeuten de richtlijn niet volgt. Niet meer en niet minder.
    De conclusie dat dit iets zegt over die speciefieke therapeuten is onzin. Blijkbaar is er een reden dat er zo wordt afgeweken van die richtlijn…. Dat is hetgeen wat onderzocht moet worden.
    De richtlijnen zien als dogma’s is mijns inziens erg kortzichtig. De enige manier om richtlijnen te verbeteren is door feedback te geven. Op dit moment lijkt het zo dat de richtlijnen eenzijdig opgelegd zijn en dat de feedback hierover ontbreekt.

    Mijn persoonlijke mening is dat de richtlijnen mbt de aspecifieke lage rugklachten te weinig aansluit bij de dagelijkse praktijk. De term aspecifiek alleen al lijkt weer te geven dat we niet precies weten wat die rugklachten veroorzaakt…. Voor mij zit juist daar het probleem. Tijdens de opleiding fysiotherapie en later in de opleiding manuele therapie heb ik altijd beschrijvingen gehoord, passend bij een discusklacht, een facet-probleem, een lumbale segmentale instabiliteit, etc etc. Stuk voor stuk zeer bruikbare beschrijvingen. Nu moet ik ineens door de richtlijn kennis overboord gooien, omdat men al die lokale klachten op een hoop gooit door ze ascpecifiek te noemen….. Ik kan me voorstellen dat dit soort klachten door medici als een pot nat gezien worden, het pathologisch substraat is moeilijk te ontdekken. Maar aangezien fysiotherapeuten in staat zijn om verschillende patronen te herkennen binnen het aspecifieke klachtencomplex, wil het niet zeggen dat wij ook de aspecifieke lage rugklachten op een hoop moeten gooien.
    Daarom ben ik ook erg blij met de invoering van patronen en syndromen binnen de fysiotherapie…. Nu de richtlijnen nog…

  18. Beste Ben,

    De richtlijn heeft als titel ‘Lage rugpijn’ maar gaat feitelijk, behalve als eerste stap in de diagnostiek, over aspecifieke lage-rugpijn.
    Verdere beschrijving sluit veelal aan bij situaties van acute lage-rugpijn doch er wordt geen expliciet onderscheid gemaakt in deze acute aspecifieke lage-rugpijn en chronische aspecifieke lage-rugpijn.
    Een punt voor nader onderzoek?

    De Consumentenbond refereert met haar ‘één zitting is genoeg…..’ slechts aan een normaal beloop en laat het afwijkende beloop volledig buiten beeld.
    Als het beloop afwijkend is geeft de richtlijn wetenschappelijk onderbouwde doelen om na te streven.
    Massage als verrichting staat daar niet bij doch kan wel binnen de 2 overige peilers van EBM (klinische expertise, patiëntwaarden) een plaats hebben.

    Peter O’Sullivan geeft, in Manual Therapy November 2005, een hoopgevende aanzet voor een classificatie van aspecifieke chronische lage rugpijn met als uiteindelijk doel betere behandelresultaten te bereiken.
    Ook hij geeft echter aan dat daar nog veel nader onderzoek naar gedaan moet worden.
    Wat mij betreft mag de praktijk aansluiting zoeken bij deze classificatie onder voorbehoud van de (nog) beperkte wetenschappelijk onderbouwing.
    Mogelijk leidt dit voor de toekomst tot een nieuwe richtlijn ‘Aspecifieke chronische lage-rugpijn’.
    Wordt acute aspecifieke lage-rugpijn daarmee een aparte richtlijn?

    In de fysiotherapie -en aanverwante bewegingsberoepen- doen heel veel theorieën de ronde ter verklaring van aspecifieke lage-rugpijn maar de stelligheid waarmee deze geponeerd worden, is nogal eens omgekeerd evenredig met wetenschapellijke onderbouwing.
    En als die onderbouwing er dan wel is, dan is de volgende kwestie wanneer er sprake is van een afwijkend beloop en of vervolgens een fysiotherapeutische verrichting hier werkzaam is.

    Met groeten,
    Peter van der Salm.

  19. Beste Peter,

    je geeft een mooie stand van zaken weer wat betreft de richtlijn en de mogelijk te verwachten veranderingen. Er zal nog behoorlijk wat werk verzet moeten worden voordat vermeende classificaties wat betreft de groep ‘ a-specifieke lage rugpijn’ uit gekristaliseerd zijn. Naast de door jou aangehaalde studie hebben Brennan en collegae in Spine een [/link][link][mooie publicatie] gedaan naar een classificatie.
    Daarna komt dan onderzoek naar effectieve interventies voor de verschillende klassen van ‘ a-specifieke lage rugpijn’.
    Er verschijnt in Manual Therapy van augustus 2007 een literatuur studie (systematic review) over prognostische factoren bij de transitie van a-SLRP naar chronisch rugpijn. Ik zal hier later op FysioForum en Fysionet op terugkomen.

    een vriendelijke groet,
    Edwin

  20. Beste Peter,

    We zijn het niet vaak met elkaar eens, maar met jouw reactie komen we elkaar eindelijk eens wat dichter bij elkaar…. Het stuk van Peter O’Sullivan ken ik helaas niet, maar sluit waarschijnlijk aan bij mijn denkpatroon…

    Groeten,

    Ben

  21. Beste Ben,

    Ik weet niet precies wat je met ‘denkpatroon’ bedoelt en je moet diit aan de hand van de diverse wetenschappelijk publicaties zelf maar even toetsen.
    Mij valt in ieder geval op dat het zoeken naar herkenbare subgroepen meer gebeurt vanuit de grote lijnen van de epidemiologie dan vanuit veronderstelde lokale pathologie in de weefselstructuren van de rug.

    Met groeten,
    Peter van der Salm.

  22. Uit je reactie merk ik nu net het probleem waar ik in mijn reactie hierboven op wees. Je schrijft: “Voor lage rugklachten MOET je de triage toepassen”. MOET. Je hebt het veel over MOET. Daar zit hem nu net het probleem. Als wij met ons allen klakkeloos en kritiekloos de richtlijnen (wat overigens iets anders is dan een protocol of voorschrift) volgen, dan beschermen wij ons wel prettig tegen alle kritiek op ons handelen maar zullen wij vanaf vandaag geen steek meer verder komen.
    Zoals ik hierboven al aangaf: innovatie staat en valt bij vernieuwend werken. Dus afwijkend van geruststellende richtlijnen. Lees de geschiedenis van de geneeskunst er nog maar eens op na. We zouden nooit een vaccin tegen o.a. pokken hebben ontwikkeld als er geen tegendraadse figuur als Jenner was geweest, die zich tegen de richtlijn van de variolatie verzette.

    Het begrip a-specifiek is er een die wij klakkeloos hebben overgenomen van artsen die slechts een beperkt aantal aandoeningen kennen die zij vervolgens “specifiek” hebben genoemd. De rest kennen zij niet en hebben ze als a-specifiek aangeduid, daar waar wij wèl specifieke problematiek en beperkingen waarnemen èn kunnen aantonen.
    Ik vind dat collega Schuvall het hieronder heel goed weet te verwoorden.

  23. Beste Sten,
    Het zou goed zijn je er wat van aan te trekken, en, zoals je schrijft: er je voordeel mee te doen, als het “onderzoek” verantwoord en representatief was geweest. Dat was het niet.

    Je kunt je afvragen waarom collega’s van de richtlijnen afwijken.
    Zien ze veel afwijkende beelden? Deugen de richtlijnen (nog) wel? Voldoen ze wel aan het verwachtingspatroon van patiënten die uitgaan van een vraaggestuurde zorgverlening? Komen ze wel overeen met datgene dat fysiotherapeuten in hun opleidingen hebben leren waarnemen en onderzoeken?

    Vele vragen die niet zomaar kunnen worden beantwoord, maar in het stuk in de Consumentengids niet worden gesteld, laat staan beantwoord.

    Je schrijft: “je bent echt geen betere fysiotherapeut als je van de richtlijnen afwijkt”.
    Ik zou daaraan willen toevoegen: “je bent evenmin een betere fysiotherapeut als je NIET van de richtlijnen afwijkt”.
    En: “je doet je patiënten ernstig tekort als je uitsluitend volgens de richtlijnen werkt”.

    Ik zit nu bijna 30 jaar in het vak en heb de ene na de andere trend voorbij zien trekken. Trends komen en gaan. We moeten ons niet verbeelden dat de (inhoud van de) richtlijnen en een is die nìet voorbij zou trekken. We moeten dat goed voor ogen houden.

Reacties zijn gesloten.