Bestaande behandeling jumper’s knee niet effectief

544

Zo’n tienduizend Nederlanders hebben last van een jumper’s knee (patella tendinopathie). Deze blessure komt vooral voor bij basketbal, volleybal en andere sporten waarin veel gesprongen wordt. De blessure heeft vaak langdurige gevolgen en is moeilijk te behandelen.

- tekst gaat verder na deze advertentie -


FysioVacature, de vacaturesite voor de fysiotherapeut

Onderzoek van UMCG-promovendus Henk van der Worp verschaft nader inzicht in de oorzaken van de aandoening en levert suggesties ter verbetering van de behandeling. Van der Worp stelt vast dat het risico op een jumper’s knee wordt vergroot door overgewicht, beenlengteverschil, een lage voetboog, verminderde flexibiliteit van de onderste extremiteiten, sprongkracht, landingstechniek, leeftijd, geslacht en zwaar fysiek werk. Voor volleyballers speelt bovendien de speelpositie een rol. Deze inzichten kunnen wellicht helpen de jumper’s knee te voorkomen.

Ook vergeleek Van der Worp gefocuste shockwave therapie en radiale shockwave therapie, twee soorten behandeling van de jumper’s knee. Er is geen verschil in effectiviteit tussen beide therapievormen, concludeert de promovendus. Gezien de matige vooruitgang bij beide vormen is het maar de vraag of ze überhaupt gebruikt moeten worden in de behandeling, zo voegt hij daaraan toe. Nader onderzoek naar de oorzaken van de jumper’s knee is nodig om de behandeling te verbeteren.

Bron: UMCG

14 REACTIES

  1. Zelf heb ik een Jumpers Knee gehad toen ik 16-17 was. Ik was op schaatstraining deed veel schaatssprongen en dacht toen nog even mijn explosiviteit te vergroten door elke trap die ik in het dagelijks leven op moest met 4 tot 4 treden tegelijk op te springen. De pijn werd zo erg dat ik nauwelijks nog op normaal tempo kon fietsen, hardlopen ging ook niet meer. Toen men erachter kwam wat het was, was het devies belasten zonder pijn. Op de racefiets in het lichtste verzet. Verder Diepe dwarse fricties en de rectus femoris rekken. Vanaf het moment dat ik ook zelf dagelijks ging frictioneren genas het geleidelijk. Mijn zomertraining was voorbij, maar het schaaatsen in de winter ging zonder problemen. Later nooit meer last van gehad. Het probleem bij sporters is het ongeduld, ik denk dat een genezing met geleidelijke belastings- opbouw afhankelijk van de ernst en de gewenste belastbaarheid minstens 3 maanden tot een jaar kan duren. Een quik fix met een shockwave apparatuur lijkt dus leuk maar kan dus nooit werken zonder bijbehorend belastingopbouw. Frictioneren is makkelijk aan de patiënt aan te leren. Belastingsopbouw door Excentrische afstap training opbouw van laag naar hoog en dan met gewichten, wordt hier ook aanbevolen, ik ken echter geen RCT die dat onderbouwd.

  2. Een jumper’s knee doet mij persoonlijk meer denken aan een botirritatie dan een aandoening van de patellapees die mijns inziens later aangedaan is (gevolg) dan het bot. Er komen door de hoeveelheid belasting op het jonge bot teveel prikkels aan. Een mooi promotie-onderzoek van Maarten Moen geeft alvast een stevige en gefundamenteerde voorzet in welke richting onderzoek op zou moeten bij dergelijke gevallen. Ik kan dan wel begrijpen dat enkel gebruik van shockwavetechnieken niet effectief zijn… Shockwave verandert functioneel gezien weinig in het bot zelf.

  3. Mijn ervaring met alle PFPS gerelateerde klachten komen voor een deel overeen met die van mijn collega Koen. Stelselmatige overbelasting leidt tot overprikkeling rondom het aangedane gewricht(sensitisatie) als beschermmechanisme tegen mogelijke verdere schade. Niets anders dan een simpele arthritis met zijn startstijfheid en stijfheid na afloop van inspanning. De eigenaar van de knie heeft in het stadium van verergering stelselmatig signalen niet waargenomen of genegeerd. Ontkenning is een machtig wapen om de mogelijke gevolgen even niet onder ogen te hoeven zien. Magic (shockwave, vroeger UG, dry needling, fricties etc) is mooi bij behandelingen en heeft vaak korte termijn successen, maar alleen een gestructureerd beleid met opbouwende (vaak coordinatieve oefeningen) binnen de pijngrens helpt om het vertrouwen van de hersenen en lichaam terug te winnen. Aandacht, empathie, placebomiddelen die aansluiten bij de verwachtingen van de eigenaar zijn dan overigens ook belangrijk. Laten wij als fysiotherapeut de manager zijn van herstel en aan duidelijk aangeven wat wij kunnen doen en wat de eigenaar van de klacht zelf kan doen. Dit alles is maatwerk en er bestaat geen handboek voor. Maar stop met alleen magic te verkopen bij langdurige problematiek.

  4. Ik hoor ook goede verhalen over een decline board, pitchdown, heb je daar zelf ervaringen mee?
    Zou er verder geen grote invloed kunnen zijn in de rest van de keten? ik heb het idee dat er meer dan vaak invloed is uit bijv. zwakte van hamstrings tov quadriceps, of zwakte van stabilisatoren zoals de glut. medius. Het lijkt mij sterk dat een jumpers knee altijd een puur lokale oorzaak heeft, hoe is jullie beeld daarop?

  5. @Paul: ik vrees dat de geschiedenis zich altijd herhaalt. Hoeveel goede kwaliteit studies van schokwave zijn er? Dan heb ik het niet over de schokwave in het ziekenhuis waarbij de intensiteit om calcificatie in de schouder op te lossen zodanig is, dat er een anesthesist nodig is om de pijn dragelijk te houden.. Waar is de laser gebleven? En waarom niet de kennnis combineren die er al is? Die kennis lijkt me ruim voldoende om zulke zaken te genezen. Sneller kan het met nieuwe technologie ook niet gaan, de snelheid van het genezingsproces ligt bij de ombouw snelheid vast. Het gaat erom de belasting aan de gedaalde belastbaarheid direct aan te passen en dan de optimale prikkels te geven voor een wederopbouw.
    @pitchdown: Juist, de filmpjes die je aanhaalt zijn voorbeelden van excentrische training. Als je goed instrueert moet de patiënt het wel zelf kunnen ( dus zonder toezicht) Ik denk dat 15x 3 x per dag te weinig is, leuk om mee te beginnen om te kijken hoe de pees het verdraagt maar ik zou proberen om op te bouwen naar 3x 20 x 3x daags, voordat ik er meer belasting op zou zetten. Verder uitbouwen naar meer ROM, dus rustig ook de knie voorbij de grote teen door domweg thuis de trap af te lopen en met de andere voet op de hiel te landen. Een decline board hoeft niemand aan te schaffen, je kan ook met je hiel op een dik boek gaan staan of een dikke balk onder een stevig plankje schroeven. Wel zo handig als de patiënt thuis moet oefenen. Of verschillende oefeningen of aantallen reps verschillende effecten hebben is volgens mij niet onderzocht, het blijft maatwerk. Bij zulke excentrische training ga ik ervan uit dat enige pijn tijdens tolerabel is, maar dat deze niet mag toenemen maar geleidelijk met meer trainingssessies juist moet afnemen. Pijn na de training duidt op nieuwe beschadiging en ontsteking.
    Een filmpje dat nog het beste de frictie massage toont is misschien dit: http://www.youtube.com/watch?v=nttHRr7gegg: Al vindt ik de man met zijn vingers niet ver genoeg onder de Patella gaan. Ik schoof zelf altijd de patella naar caudaal met mijn ene hand en frictioneerde met de toppen van mijn gekromde vingers van de andere hand door ulnaire en radiale abductie uit de pols. Heerlijk kiespijngevoel.. @ Bastiaan: ja de pijn kan net als bij de achillespees meer in de pees zitten of meer in de overgang naar het bot. De massage moet op de meest pijnlijke plekken gebeuren en dus kan de patiënt dat uiteindelijk zelf het best, hoef je niet steeds te vragen of je nog goed zit.
    @Mark: zeker zul je naar de hele onderste extremiteit inclusief (sport-)schoeisel moeten kijken, vooral als er geen sprake was van een verkeerde trainingsopbouw zoals bij mij, maar van een sluipend spontaan ontstaan. ANAMNESE/VOORGESCHIEDENIS wordt hier dus weer met hoofdletters geschreven. Veel plezier met uitpluizen iedereen als je maar een half uurtje per afspraak hebt in je pulsrpaktijk met voorbeeldige administratie maar dit terzijde…

    Een patellabandje kan misschien nog helpen om piekbelasting weg te nemen, maar dient m.i. alleen gedragen te worden bij onvermijdbare activiteiten waarna steeds pijn ontstaat. Van alleen ontlasten wordt het weefsel immers niet sterker.

  6. @Koen
    Bedankt voor je uitgebreidde antwoord.
    Ik doe deze oefening om dit moment 3×15 elke dag vanaf de grond. Als ik het op het declineboard doe heb ik relatief veel pijn en is mijn patella voor langere tijd gevoelig (ook de dag erna).
    Zijn dit volgens jou de beste oefeningen die je als patiënt kan doen?
    Zelf zit ik aankomende maandag in Rotterdam bij het Erasmus MC. Hier zal dokter Heijboer ook zijn mening gaan geven.
    Zijn er nog mensen die een mening hebben over een PRP-injectie. Ik spreek online enkele lotgenoten die binnenkort een PRP-injectie krijgen.
    Dit zou een injectie zijn zonder veel risico dat een deel van de oplossing zal zijn.
    Waar ik inmiddels achter ben is dat Fysio er sowieso erbij gedaan moet worden.

    Ik zou inmiddels al een boek over mijn blessure kunnen schrijven zoveel verschillende insteken ik het laatste halfjaar heb zien langskomen. Volgens mij moet je gewoon een specialist treffen die meerdere mensen van het probleem heeft geholpen. Ervaring met de blessure en het oplossen ervan zie ik weinig terug helaas.

  7. @pitchdown: het decline board is duidelijk nog teveel voor jou. Dit vond ik na googlen over PRP toevallig ook op dit forum https://fysionieuws.nl/2010/09/21/prp-injectie-bij-achillespeesblessures-pijnlijk-en-onnodig/

    Ik heb het zelf weg gekregen door de dwarse fricties en gedoseerd belasten. Ik wist toen nog niets van oefeningen. Dus aanvankelijk veel ontlasten. In het begin betekende het dus been natrekken bij trap op, daarna veel trekken aan de leuning toen ik het been wel kon gebruiken. Opstaan uit een stoel vooral met het andere been. Starten met fietsen met het gezonde been enz enz het ging echt ver. Deed ik wat teveel had ik weer een paar uur last en op een later moment weer steken. Maar laat de moed niet zinken, het kan zo goed worden dat je weer volledig kan sporten al zal het wel duren. Laat wel even je reumafactor checken als je geen duidelijke overbelastingsanamnese hebt. Een keer een jonge vrouw gezien die het schijnbaar aan beide knieën had. Verder geen reuma verschijnselen. De fricties hielpen niets, de medicamenten van de reumatoloog wel

  8. Hoi Koen,
    vandaag in het erasmus geweest.
    Hieronder een uitgebreidde samenvatting.
    Hoe zie jij dit?

    • Verschillen bekeken tussen beide knieën. Bot is witter = kalkhoudenhoudend = iriratie van het gewricht
    • Duid meer op een afwijking van de knieschijf en het kraakbeen hiervan
    • Dus mechanische gezien is de kant groter dat het probleem het gewricht is, en niet zozeer de pees.
    • Echo is doorgezet icm de MRI m.b.t. het kraakbeen van de knie-schijf  geen echte jumpers knee dus. Maar lijkt wel op elkaar
    • Conclusie : probleem zit in het kraakbeen en niet in de pees
    • De pijn die je voelt is de hoek waarin het kraakbeen belast word  Kraakbeenprobleem!!
    • Oefeningen in het traject waarin je geen pijn hebt. Tussen bv. 0 en 40 graden  Bv Leg Press. Is een goede oefening om die spieren aan de gang te krijgen. Pijn moet eruit bij de oefeningen! Deze oefeningen doen omdat er geen na-reactie is!
    • Gemeten 2 cm verschil tussen beendikte t.o.v. links en rechts
    • Alles wat die spier tekort komt, komt terecht op die knieschijf
    • Op het moment dat je die spier aan de praat krijgt en die gaat z`n werk doen, zal die knieschijf het een stuk makkelijker krijgen
    • Alternatief : Kijkoperatie  losse kraakbeen weghalen, gaatjes maken zodat het kan repareren  blijft een zwakke plek. Zonder operatie beste oplossing
    • Aan de slag met Fysio, wel een echo maken
    • Werken aan bovenbeenspieren, met de wetenschap dat er een kraakbeenprobleem in je knieschijf is.
    • Pijnlijke traject eruit halen, geleidelijk aan als het beter gaat, dingen gaan doen het pijnlijke traject, en in de hoop dat inmiddels veel minder is
    • Geen injecties of operatief
    • Probleem tot nutoe: Alle zaken die tot nutoe zijn geprobeerd waren allemaal gebaseerd op de kniepees.
    • Fysio aansporen om aan te gaan trainen om basis van deze bevindingen. Bij jumpers knee oefeningen tot 90 graden door de pijn. Bij deze diagnose juist NIET
    • Bij dit probleem nooit in de open Keten oefenen, en alleen in een gesloten keten. Dit is leg press en uitval pas. Maar altijd respecteren hoe het gewricht reageerd.
    • Oefeningen eruit halen waarbij je de volgende dag last hebt!
    • Helemaal pijnloos zijn voordat je begint met squashen, anders ben je binnen een paar maanden weer terug bij af.
    • Je kan er vanaf komen!
    • Diagnose “Zwakke plek in het kraakbeen van de knie-schijf”  Patella Fendomoraal pijn-syndroom
    • Lokaal afwachting in het kraakbeen, onderliggende bot zie je vocht in zitten
    • Röntgenfoto  kalkarmer skelet doordat gewricht voortdurend onrustig is.
    • Afwijkingen onder het kraakbeen in het knieschijf (ALLEMAAL aan de buitenkant)
    • PROEF  aan FYSIO vragen om knieschijf naar binnentoe te tapen! Dan trekt deze wat meer naar zijn goede kant toe, en word wat minder de buitenkant belast!
    Want op de Röntgenfoto zie je vooral aan de buitenkant van je knie de afwijkingen!
    Mc Connel Tape  Doel knieschijf naar binnen in z`n spoor trekt!
    • Je moet een periode van 12 weken stellen waarin je moet merken dat je vooruit gaat. Anders plan van aanpak te veranderen en melden op het spreekuur van het Erasmus.
    • Overleg met Fysio zodat iedereen weet waar hij aan toe is zodat er hetzelfde gewerkt word
    • Indien je hiermee doorspeelt krijg je hier later last van? Nee! Cortison is wel gevaarlijk omdat de pees kan scheuren. PRP is nieuw maar geen oplossing op dit moment.
    • Belastende buiging niet doen! Prikkelt te doen en remt de spieropbouw. Het gaat er nu om de cirkel te doorbreken. Spier moet het winnen van de prikkeling van het gewricht!

  9. Mooie discussie en uitwisseling van ervaringen.
    Het korte persbericht ‘bestaande behandeling van junpersknee niet effectief’ was de aanleiding. Henk vd Worp heeft een totaalbehandeling onderzocht. De conclusie dat shockwave niet helpt is dus niet terecht. Deze interventie was onderdeel van een totaal, aangevuld met oefentherapie, instructie etc. De conclusie dat oefentherapie niet werkt trekken we ook niet.
    Waarom werkt shockwave bij veel onderzoeken wel en in Groningen niet, dat is een interessante vraag van Paul vd Tas.
    Wat mij betreft kan dit liggen aan de inclusie of de gegeven therapie.
    De inclusicriterea in dit onderzoek waren vrij ruim gesteld. Inmiddels weten we dat er een groot verschil is in aetiologie en prognose tussen een reactieve tendinopathie, een dysrepair of een degeneratieve tendinopathie. Welke pezen zijn behandeld wordt niet gesteld, dus is niet uit te sluiten dat er een prognostisch relatief slechte groep is geincludeerd.
    Shockwave werkt niet bij alle soorten tendinopathie, zoals eccentrisch trainen dat ook niet doet. Vraag is dus op welke criterea je behandelplannen baseerd.
    Inmiddels is in RCT’s voldoende aangetoond dat ESWT een goed effect heeft als toevoeging aan oefentherapie, zoals bij het MTSS (MOen et al.).
    Een betere tuning van de oefentherapie bij verschillende stadia van tendinopathie lijkt een betere toekomst te geven voor deze patienten.

Reacties zijn gesloten.