Uit recente cijfers van het Nivel Consumentenpanel Gezondheidszorg blijkt dat ruim één op de drie Nederlanders (36,4%) lage gezondheidsvaardigheden heeft. Dit heeft vaak negatieve gevolgen voor hun gezondheid. Mensen met onvoldoende of beperkte vaardigheden kunnen bijvoorbeeld minder goed omgaan met ziekte, maken vaker fouten met het innemen van geneesmiddelen en hebben meer moeite om de informatie van de zorgverlener te begrijpen.
Bij 9,5% van de onderzochte Nederlanders zijn de vaardigheden onvoldoende, bij 26,9% beperkt. Mannen, mensen met een lager opleidingsniveau, ouderen (65+) en mensen die hun gezondheid als slechter beoordelen hebben vaker lage gezondheidsvaardigheden.
De toegankelijkheid en organisatie van de zorg, de wijze waarop informatie wordt aangeboden en hoe er met patiënten en cliënten gecommuniceerd wordt door zorgverleners is van invloed op de mate waarin lage gezondheidsvaardigheden een probleem worden. Naarmate de zorg ingewikkelder en onoverzichtelijker is, stelt dit immers hogere eisen aan iemands gezondheidsvaardigheden.
Actieve rol nemen bij je eigen gezondheid en zorg
Gezondheidsvaardigheden (in het Engels Health literacy) zijn de vaardigheden van individuen om informatie over gezondheid te verkrijgen, te begrijpen, te beoordelen en te gebruiken bij het nemen van aan gezondheid gerelateerde beslissingen. Die vaardigheden zijn essentieel om een actieve rol te kunnen nemen ten aanzien van je eigen gezondheid en zorg. Gezondheidsvaardigheden worden wereldwijd beschouwd als een belangrijke oorzaak van gezondheidsverschillen tussen mensen.
Mensen met lage gezondheidsvaardigheden:
- hebben meer moeite om hun weg te vinden binnen de zorg;
- zijn minder goed in staat om zelf thuis om te gaan met gezondheid en ziekte;
- vinden het moeilijker om in een consult met een zorgverlener een actieve gesprekspartner te zijn;
- maken meer gebruik van zorg ;
- hebben over het algemeen slechtere gezondheidsuitkomsten.
Voor het onderzoek hebben 668 leden van het Consumentenpanel Gezondheidszorg van het Nivel een vragenlijst beantwoord. Dit panel bestaat uit bijna 12.000 mensen van 18 jaar en ouder. Het Nivel verzamelt hiermee de meningen over de gezondheidszorg en de ervaringen hiermee van de algemene bevolking.
Wéér iets nieuws: lage gezondheidsvaardigheden. Er moeten mensen zijn die waanzinnig veel geld verdienen aan het telkens weer iets nieuws te verzinnen om mensen zich schuldig te laten voelen over hun tekortkomingen waardoor zij ziek (geworden) zijn. Iedere keer weer: mensen gedragen zich niet naar de standaarden van de gezondheidsguru’s en daardoor is het hun eigen schuld dat ze ziek worden, nietwaar?
Wie stopt nou eens die kolder?