Miljoenen mensen over de hele wereld lijden aan het rusteloze benen syndroom, ookwel Restless Leg Syndrome (kortweg RLS) genoemd. Volgens een nieuwe Amerikaanse studie krijgen slechts weinigen de juiste diagnose.
Tenminste 12 miljoen Amerikanen lijden aan RLS, een aandoening die soms kloppende pijn en/of tintelingen in de benen veroorzaakt. Ondanks de prevalentie van de aandoening weten slechts weinig patiënten wat er precies mis is. Tevens blijkt uit de studie dat artsen zelden de diagnose rusteloze benen stellen.
De symptomen komen meestal ’s nachts voor en kunnen leiden tot slapeloosheid, chronische vermoeidheid overdag en depressie.
“Zelfs bij mensen met de meest ernstige en meest voorkomende symptomen, wordt de ziekte vaak nog door artsen over het hoofd gezien omdat zij de symptomen niet typeren als passende bij RLS,” zegt Dr Wayne Hening, een klinisch assistent professor neurologie aan de Robert Wood Johnson Medical School in New Brunswick New Jersey. Hij is tevens de hoofdauteur van het rapport. “Er is gewoonweg niet genoeg informatie voor de huisarts om de symptomen te herkennen en daarmee de juiste diagnose te stellen.”
Tijdens een nieuwe studie, welke onlangs is gepubliceerd door het tijdschrift Sleep Medicine, werden 23.052 mensen en 182 huisartsen over een periode van twee weken ondervraagd. Het onderzoek werd gefinancierd door GlaxoSmithKline, die een geneesmiddel voor de behandeling van het rusteloze benen syndroom in onderzoek heeft.
Ongeveer 1 op de 10 ondervraagden gaven aan minstens 1 maal per week de symptomen van RLS te hebben. De onderzoekers bekeken vervolgens een subgroep waarbij de symptomen minstens twee keer per week werden gemeld. Bijna 65 procent van deze chronische patiënten zeiden dat ze een arts over hun symptomen hadden geconsulteerd maar in minder dan 13% werd de diagnose ook daadwerkelijk vastgesteld.
Bij navraag naar de invloed van de klachten op het dagelijks leven, bleken de meeste ondervraagden deze significant te vinden. Ongeveer 70 procent van de chronische patiënten meldt dat het gemiddeld 30 minuten duurt voordat ze in slaap vallen en 60 procent zegt minstens 3 keer per nacht wakker te worden.
De slaapstoornis die veroorzaakt wordt door RLS blijkt ook zijn tol te eisen op het dagelijks leven van de deelnemers. Bijna de helft van de chronische patiënten zegt vaak moeite met concentreren te hebben; een vergelijkbaar percentage meldt de neiging om depressief te worden.
Dr. Ray L. Watts, een neuroloog die niet betrokken was bij de studie, verklaart dat veel artsen er niet in slagen om RLS te diagnosticeren omdat de patiënten moeite hebben om de symptomen te typeren.
“De meeste mensen zeggen dat ze een onaangenaam of vreemd gevoel in hun benen ervaren. Doorvragen is dan noodzakelijk om deze symptomen te kunnen herkennen als RLS,” volgens Dr Watts, voorzitter van de afdeling neurologie aan de Universiteit van Alabama in Birmingham. “Artsen stellen vaker wel dan niet de verkeerde diagnose of verwarren de klachten met iets anders. Slaapspecialisten en neurologen kunnen de klachten vaak beter beoordelen, huisartsen weten vaak niet de juiste vragen te stellen.”
Met slechts een paar vragen kan een arts de diagnose RLS eenvoudig aantonen of uitsluiten. Mensen met RLS ondervinden vaak meest ernstige pijn in de nacht of tijdens het zitten of liggen. Opstaan en het bewegen van de benen biedt meestal een tijdelijke verlichting. “Een gebrek aan slaap is ook een kenmerk van deze ziekte” geeft hij aan.
Er is in de Verenigde Staten geen beproefde behandeling voor RLS maar verschillende medicijnen die ook gebruikt worden bij de ziekte van Parkinson en epilepsie worden voorgeschreven om de symptomen te verlichten.
Het vermijden van bepaalde stimuli en genotmiddelen, zoals nicotine, kan ook helpen, zegt Dr Hening.