‘In Nederland wordt met twee maten gemeten als het gaat om medische ontwikkelingen’, aldus prof dr. Maurits van Tulder. ‘Voor de ontwikkeling van medicijnen door de farmaceutische industrie gelden andere – veel strengere – regels dan voor medische interventies als nieuwe operatietechnieken of behandelmethoden.’ Het gevolg is dat nieuwere behandelingen veel duurder dan bestaande behandelingen kunnen zijn, zonder dat deze betere resultaten geven.
Bij doelmatigheidsonderzoek worden de kosten en de resultaten van verschillende behandelingen op een wetenschappelijk manier met elkaar vergeleken. Hoewel de resultaten van dit soort onderzoek regelmatig haaks staan op de geldende praktijk, is een afweging op basis van doelmatigheid eerder uitzondering dan regel. Een goed voorbeeld is volgens van Tulder de vergelijking tussen fysiotherapie en operatief ingrijpen bij lage rugpijn. Uit diverse onderzoeken blijkt geen verschil in effect tussen de beide behandelingen. Terwijl de kosten voor de operatieve ingreep velen malen hoger ligt, worden deze wel vergoed. Fysiotherapie, dat veel lagere kosten heeft is inmiddels uit het basispakket gehaald.De bestrijding van ondervoeding bij ziekte is volgens van Tulder een ander voorbeeld waarbij de resultaten van doelmatigheidsonderzoek niet overeenkomen met de bestaande praktijk.
Van Tulder pleit voor meer doelmatigheidsonderzoek en het gebruik van de resultaten bij de afweging voor de te volgen behandeling. Daarbij zouden dezelfde regels gebruikt moeten worden, die ook voor de introductie van nieuwe medicijnen gehanteerd worden. Het streven is daarbij niet lagere kosten. Integendeel, niet de kosten maar de effectiviteit van de behandeling is uitgangspunt. ‘Een effectievere behandeling kan en zal vaak duurder zijn, maar die hogere kosten moeten dan wel verantwoord zijn.’
Bron: VuMC
