Het Reumafonds is zeer teleurgesteld in het advies dat Zorginstituut Nederland (ZiN) begin maart uitbracht aan minister Schippers van VWS over vergoeding van fysio- en oefentherapie voor reuma uit het basispakket. Het advies is om voor heup- en knieartrose twaalf behandelingen oefentherapie in het basispakket te laten komen, maar voor reumatoïde artritis (RA) en spondyloartritis (SpA) niet. Het is onbegrijpelijk volgens het Reumafonds dat het ZiN de conclusie trekt dat er onvoldoende wetenschappelijk bewijs is voor de effecten van fysiotherapie bij RA en SpA . Mede gezien het feit dat hier wereldwijd consensus over is bij zowel onderzoekers als zorgverleners.
Vanaf 2012 wordt fysio- en oefentherapie voor reuma niet meer vergoed vanuit het basispakket. Onderzoek heeft laten zien dat door deze maatregel fysiotherapie voor mensen met reuma veel minder toegankelijk is geworden. Dit heeft ongewenste en dure gevolgen: niet alleen worden meer genees- en hulpmiddelen gebruikt, maar ook meer medisch-specialistische zorg en revalidatie. Daar bovenop komen nog de maatschappelijke kosten van ziekteverzuim. Het Reumafonds en andere partijen in het veld maken zich dan ook hard bij de politiek voor de terugkeer van fysiotherapie voor reuma in het basispakket. Minister Schippers (VWS) vroeg ZiN eind 2015 om een advies te geven.
Advies ZiN: oefentherapie bij artrose beperkt in het basispakket
ZiN stelt nu dat is aangetoond dat begeleide oefentherapie bij heup- en knieartrose werkt. Ze adviseert de minister maximaal twaalf behandelingen per periode van twaalf maanden in het basispakket op te nemen. Ze denkt daarbij aan een behandeling van acht tot twaalf weken onder supervisie van een fysio- of oefentherapeut, waarna de patiënt de behandeling zelf in de thuissituatie of in de sportschool voortzet.
Advies ZiN: oefentherapie bij RA en SpA niet in het basispakket
Oefentherapie bij reumatoïde artritis (RA) en spondyloartritis (SpA) verdient volgens ZiN géén plaats in het basispakket: de effectiviteit zou niet zijn bewezen. Wel adviseert ZiN om via het zogeheten ‘programma voor voorwaardelijke toelating’ nader onderzoek te doen naar de effectiviteit voor een zeer beperkte groep patiënten.
Reactie op de adviezen
In een gezamenlijke brief in februari 2017 reageerden KNGF, NHPR, NVR, VvOCM en het Reumafonds al kritisch op het advies. Het Reumafonds vindt het negatieve advies van ZiN over oefentherapie bij RA en SpA onbegrijpelijk. Voor beide aandoeningen is wel degelijk wetenschappelijk aangetoond dat oefentherapie effectief is. Sija de Jong, manager Patiëntenbelangen bij het Reumafonds: “Het advies van ZiN negeert volledig de verantwoorde zorg die patiënten nodig hebben. Fysio- en oefentherapie bij reuma is zinnige zorg, omdat is aangetoond dat het preventief werkt en zorgkosten bespaart. Het voorstel voor voorwaardelijke toelating kan interessante kennis opleveren, maar het betreft hooguit 5 procent van de patiënten met RA of SpA. Dat is volstrekt onvoldoende om de problematiek verlichten.”
De partijen zijn wel verheugd op het positief advies voor heup- of knieartrose, maar pleiten tegelijk voor een aanzienlijk hoger aantal behandelingen. Er moet meer ruimte zijn voor zorg op maat. De ene patiënt heeft meer behandelingen nodig dan de andere.
Vervolg
De (nieuwe) Tweede Kamer wordt geacht in juni over het advies te debatteren. Samen met de andere partijen beraadt het Reumafonds zich op volgende stappen.
