Uit gegevens van de Landelijke Informatievoorziening Paramedische Zorg (LiPZ) blijkt dat 6 op de 10 klachten waarmee patiënten bij de fysiotherapeut komen geleidelijk ontstaan. Oudere patiënten (>75 jaar) komen met name na een operatieve ingreep bij de fysiotherapeut, veelal op verwijzing van de medisch specialist. Het betreft hier voornamelijk klachten die voorkomen op de lijst met aandoeningen die langdurig of intermitterend therapie behoeven. Zo’n 1 op de 5 klachten uit zich tijdens of door het werk en bijna 1 op de 4 klachten tijdens of door het sporten, toenemend tot 42% bij patiënten onder de 35 jaar. Bijna een derde van de klachten waarmee patiënten zich zonder verwijzing presenteren uit zich tijdens of door het sporten. Hier liggen mogelijkheden voor fysiotherapeuten om zich samen met werkgevers en bedrijfsartsen ofwel sportbegeleiders (meer) te focussen op preventie van werk-/ en sportgerelateerde klachten.
‘Fietsen, lopen, bukken, daar denkt u eigenlijk niet bij na. Tot het moment dat u last krijgt van een zeurende knie, pijn in uw rug of uw chronische ziekte… De fysiotherapeut helpt u te (blijven) bewegen.’ Deze tekst is afkomstig van het Koninklijk Genootschap voor Fysiotherapie (KNGF).
De wervingstekst laat zien dat de fysiotherapeut ingezet kan worden bij de behandeling van velerlei klachten aan het houdings- en bewegingapparaat. Het aantal patiënten dat de fysiotherapeut weet te vinden is de laatste drie jaar licht toegenomen [1]. De klachten waarmee patiënten zich presenteren veranderen echter nauwelijks: rugklachten vormen met 19,5% nog altijd de grootste groep, gevolgd door nekklachten (9,5%) en schouderklachten (7,5%).
Ondanks dat bekend is met welke klachten patiënten de hulp van een fysiotherapeut inschakelen, is nog weinig bekend over de ontstaanswijze van deze klachten. Het is bijvoorbeeld niet bekend wat het aandeel geleidelijk ontstane klachten is ten opzichte van het aantal acute klachten, maar ook informatie omtrent het percentage klachten dat werkgerelateerd is ten opzichte van het aantal klachten dat zich uit tijdens of door het sporten ontbreekt. Inzicht in deze gegevens is bruikbaar bij de (secundaire) preventie van klachten aan het houdings- en bewegingapparaat. Het inventariseren van risicofactoren ten aanzien van zorgbehoefte past daarnaast goed binnen de verschuiving van curatieve zorg naar preventieve zorg die door het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) is ingezet .
Aan de hand van gegevens uit de Landelijke informatievoorziening Paramedische Zorg (LiPZ) betreffende 2009 en 2010 worden in deze factsheet gegevens gepresenteerd rondom de volgende twee vraagstellingen:
- Op welke wijze uiten klachten zich waarmee patiënten zich presenteren bij de eerstelijns, algemeen fysiotherapeut, uitgesplitst naar geslacht en leeftijd?
- Zijn er verschillen in de ontstaanswijze van de klacht tussen (1) de drie meest voorkomende aandoeningen in de fysiotherapiepraktijk, (2) tussen klachten die voorkomen op de ‘chronische lijst’1 respectievelijk klachten die niet voorkomen op deze lijst of (3) tussen patiënten die op verwijzing respectievelijk via de regeling ‘Directe Toegang Fysiotherapie (DTF)’ bij de fysiotherapeut komen?
Bron: NIVEL
