Een injecteerbare pleister die in een gewricht op kapot kraakbeen wordt geplakt, laat het kraakbeen herstellen. Dat is de uitkomst van de eerste praktijkproef met de pleister door professor Marcel Karperien (Universiteit Twente) en zijn onderzoeksteam. De pleister trekt cellen aan die in het gewricht nieuw kraakbeen laten ontstaan. Het Reumafonds heeft het onderzoek mogelijk gemaakt. Vanwege de goede resultaten steunt de Europese Unie het onderzoek nu met 1,5 miljoen euro.
Professor Karperien, wat voor pleister heeft u ontwikkeld?
‘De pleister is een gel van lichaamseigen stoffen. We hebben een aantal jaren geleden bedacht om die gel in het gewricht te spuiten en op het kapotte kraakbeen te plakken. Je kunt het vergelijken met een pleister die je op een huidwond plakt. In de afgelopen 3 jaar hebben we hard gewerkt om de eerste praktijktest met de injecteerbare pleister mogelijk te maken.’
Wat heeft u daarvoor allemaal gedaan?
‘We hebben de pleister allereerst verder ontwikkeld in het laboratorium. De gel mocht niet te dik en niet te dun zijn. Te dik betekent namelijk dat hij niet in makkelijk in een gewricht gespoten kan worden. Te dun betekent dat de gel na het inspuiten ‘wegloopt’ en niet op het kapotte kraakbeen blijft plakken. Het inspuiten gebeurde tijdens een kijkoperatie. Hiervoor is een speciale injectienaald ontwikkeld.’
Wat kwam er uit de praktijktest met de pleister?
‘We hebben de injecteerbare pleister nu getest in de gewrichten van paarden. Wat bleek? Allereerst dat de operatie veilig is voor de dieren. De operatie met de injectienaald verliep volgens de orthopedisch dierenarts zoals elke andere kijkoperatie. De dieren herstelden ook op dezelfde manier van de operatie. De gel die in het gewricht ging, bleek goed te blijven plakken en was veilig voor de dieren. Dat was natuurlijk een heel belangrijk en mooi resultaat.’
“We werden positief verrast door de snelheid waarmee de gel zorgt voor aangroei van nieuw kraakbeen”
Prof. dr. Marcel Karperien (Universiteit Twente)
Zaten er verrassingen bij de eerste testresultaten?
‘Ja, we werden positief verrast door de snelheid waarmee de gel zorgt voor aangroei van nieuw kraakbeen. We wisten dat ons materiaal stamcellen aantrekt, die nieuw kraakbeen kunnen gaan aanmaken. Maar de hoeveelheid cellen die zich in 2 weken tijd hadden vastgezet op de pleister was onverwacht groot. Ook de orthopeed had dit snelle aantrekken van cellen en de snelle opbouw van nieuw kraakbeen niet eerder gezien.’
Wat is het geheim van de gel?
‘De gel die wij ontwikkeld hebben, bestaat uit stoffen die van nature in kraakbeen voorkomen. Het zijn geen eiwitten, zoals vaak in de medische wetenschap, maar suikers. Stamcellen kunnen zich goed vastzetten op die suikers en zorgen in het gewricht voor nieuwe kraakbeengroei.’
Waarom test u de pleister op paarden?
‘Wij mogen in deze fase van de ontwikkeling de injecteerbare pleister nog niet bij mensen testen. Tegelijkertijd willen we ook dat de injecteerbare pleister voor dieren beschikbaar komt. Dieren hebben net als mensen pijn door artrose en kunnen minder goed bewegen. Paardenbezitters kijken uit naar een oplossing die werkt.’
Wanneer denkt u dat pleister bij mensen met artrose kunt gaan testen?
‘We denken dat dat begin 2018 wordt. Dankzij een grote Europese subsidie kunnen we nu een onderzoekstraject gaan opzetten met meerdere paarden die 6 maanden worden gevolgd. De operatie, het plakken van de pleister, de kraakbeengroei wordt dan opnieuw getest. Als de resultaten zo positief blijven, heb ik goede hoop dat de pleister over een paar jaar bij mensen met knieartrose kunnen gaan testen.’
