Kunnen geest en gedrag voorspellen of je gevoelig bent voor reuma of kanker? Dat is de kernvraag van het dierexperimentele onderzoek waarop Eniko Sajti, onderzoeker bij UMC Utrecht op 27 april promoveerde.
Voorspellers van ziektegevoeligheid worden meestal gezocht in de genen. Toch zijn er aanwijzingen dat ook niet-genetische factoren een belangrijke rol spelen. Zo weten we dat er een relatie bestaat tussen gedrag en het hormonale systeem. Bovendien kan het hormonale systeem het immuunsysteem beïnvloeden, wat weer een effect kan hebben op het beloop van sommige ziekten.
Eniko Sajti onderzocht het gedrag van genetisch vrijwel identieke ratten en verdeelde de dieren in een groep laag-actieve en hoog-actieve ratten. Daarna bepaalde ze in beide groepen de gevoeligheid voor adjuvant artritis (een diermodel voor de auto-immuunziekte reumatoïde artritis) en de ontwikkeling van tumoren.
In beide gevallen waren er opvallende verschillen in het beloop van de ziekte. In het artritis model vertoonden de laag-actieve dieren veel meer gewrichtsschade in de late fase van de ziekte dan de hoog-actieve dieren. De laag-actieve ratten ontwikkelden bovendien meer grote tumoren dan de hoog-actieve ratten.
Bij menselijk onderzoek vond Satji een samenhang tussen de concentratie van hormonen – zoals cortisol en prolactine en de immuunfunctie. Satji: “Er is een duidelijk verband tussen psychologische kenmerken en het functioneren van het immuunsysteem. Verder hebben we bij de ratten gezien dat de interactie tussen gedrag en het neuro-endocriene systeem tot veranderingen in het immuunsysteem leidt die het verloop van ziekteprocessen kunnen beïnvloeden. Niet alleen genen bemoeien zich dus met onze gezondheid. Ook het gedrag speelt daarbij – via de hormonen en het immuunsysteem – een belangrijke rol.”
Het onderzoek is uitgevoerd binnen het Lab voor psycho-neuro-immunologie Rudolf Magnus Instituut en van het het UMC Utrecht.
Bron: UMC Utrecht
