Een hersenbeschadiging na een beroerte, hersentumor, of ongeluk leidt vaak tot loopproblemen. Behandeling hiervan is niet eenvoudig, vanwege de grote variatie in klachten en behandelopties. Onderzoekers en artsen van het Loop Expertise Centrum van de Sint Maartenskliniek en het Radboudumc ontwikkelden een aanpak voor de behandeling van deze loopstoornissen. Zij publiceerden hierover op 26 februari in JAMA Neurology.
De behandeling van loopstoornissen na een hersenbeschadiging is complex. Er is een grote diversiteit aan loopafwijkingen en patiënten vinden veel manieren om deze afwijkingen te compenseren. Daarnaast zijn er veel behandelopties, zoals fysiotherapie, medicatie, spalken, of operatieve ingrepen. Naar het kiezen van de juiste behandeling is beperkt wetenschappelijk onderzoek gedaan. Goede richtlijnen ontbreken dan ook, waardoor de variatie tussen behandelcentra groot is.
Drie categorieën
Revalidatiearts in opleiding en onderzoeker Jorik Nonnekes ontwikkelde samen met collega’s van het Radboudumc en de Sint Maartenskliniek een algoritme voor de behandeling van loopafwijkingen als gevolg van een hersenbeschadiging. Zij hanteren hiervoor drie hoofdcategorieën van de oorzaak van de loopstoornissen: verkeerde voetstand, verzwakte kuitspieren en overactieve bovenbeenspieren. Op basis van onderzoeksliteratuur en eigen behandelervaring beschrijven de artsen en onderzoekers de optimale aanpak voor deze stoornissen. Opvallend is dat chirurgische interventies hierbij een prominente plaats innemen.
Orthopedische opties
Jorik Nonnekes: “Het is moeilijk om patiënten met loopproblemen door een hersenbeschadiging goed te helpen met de juiste behandeling. Vaak wordt eerst lang fysiotherapie of aangepast schoeisel geprobeerd en wordt niet of pas veel later gekeken naar orthopedische opties zoals het verlengen van een pees, of het vastzetten van een gewricht in de voet. Uit ervaring blijkt dat het beter is om ook naar de orthopedische opties te kijken.”
Dit was ook bij Lenny van Eck (37) het geval. Na een herseninfarct in 2012 bleef zij loopproblemen houden. Aanvankelijk kreeg zij fysiotherapie en aangepast schoeisel. Tot vorig jaar alsnog haar voetstand operatief is gecorrigeerd: “Ik ben heel blij dat ik dit gedaan heb. Mijn tenen stonden eerst altijd naar de grond gericht, maar staat nu weer recht. Na vijf jaar aangepaste schoenen dragen, kan ik eindelijk mijn eigen schoenen weer aan. Ik had eerst veel pijn, maar nu niet meer. Mijn loopafstand is ook fors toegenomen. Ik had dit veel eerder moeten doen.”
Stof tot nadenken
Veel behandelcentra overwegen geen chirurgische opties omdat de faciliteiten daarvoor ontbreken. Binnen het Loop Expertise Centrum van het Radboudumc en de Sint Maartenskliniek is daarom de afgelopen jaren geïnvesteerd in de samenwerking tussen orthopeden en revalidatieartsen in de behandeling van loopproblemen. Een systematische aanpak van loopproblemen is volgens de onderzoekers een eerste stap in de ontwikkeling van goede richtlijnen. Hiervoor is nog wel vervolgonderzoek nodig waarin het effect van de verschillende behandelingen wordt vergeleken. Nonnekes: “We hebben in ieder geval al lovende reacties van de reviewers gehad, waarbij ze aangeven dat onze publicatie stof tot nadenken geeft en aanleiding is om de huidige zorg in de Verenigde Staten te evalueren.”
