Op vrijdag 9, of maandag 12 publiceert het Financiele Dagblad (een gedeelte van) een ingezonden opiniestuk van de voorzitter van het KNGF Bas Eenhoorn. Hieronder het ingezonden gedeelte.
Experiment marktwerking zorg dreigt te mislukken
In december 2003 nodigde de Tweede Kamer het Kabinet uit om de maximum tarieven voor fysiotherapie af te schaffen. Pas nu, ruim een half jaar later, komt het kabinet met een brief waarin het aangeeft hoe het de eerste stappen naar marktwerking in de zorg wenst te zetten. Om de markt van de gezondheidszorg tot een succes te maken, moet de bedrijfstak gezond zijn en tegen een stootje kunnen. Maar in de plannen van het kabinet ontbreken de meest essentiële voorwaarden: een goed starttarief voor fysiotherapie en een markt die echt vrij is.
Al jaren weten alle betrokkenen in de zorg dat de tarieven voor fysiotherapie veel te laag zijn. Geen minister heeft dat tarief in het oude overgereguleerde (‘Kremlin-achtige’) systeem willen verhogen. Het gevolg is dat het eerste experiment met marktwerking in de zorg een valse start maakt, omdat individuele fysiotherapeuten met zorgverzekeraars over een redelijk tarief moeten onderhandelen vanuit een belabberde positie.
Verzekeraars kopen groot in, bij duizenden fysiotherapeuten tegelijk. Maar op hun beurt mogen de fysiotherapeuten niet als één partij onderhandelen, omdat dan volgens de mededingingswet sprake is van afgestemd gedrag. De macht ligt daarom volledig bij de verzekeraars, die “en dat is hun goed recht” uit zijn op financieel resultaat.
Het gevolg is dat fysiotherapeuten gedwongen zullen worden onder hun marktprijs te werken en zo kopje onder dreigen te gaan.
Zorgaanbod in gevaar
Mede daardoor loopt de continuïteit van de zorg gevaar. Sinds fysiotherapie per 1 januari 2004 uit het basispakket is verdwenen, doen zo’n driehonderdduizend mensen, voornamelijk in kwetsbare wijken en lage inkomensgroepen, geen beroep meer op deze zorg. Omdat ze door de overheid en de verzekeraars niet goed zijn voorgelicht over wat wel en wat niet verzekerd is. Voor veel praktijken was een gezonde bedrijfsvoering vanwege de lage tarieven toch al onmogelijk. Met deze vraaguitval erbij zijn ontslagen en sluiting van praktijken het onvermijdelijke gevolg.
Dat is zuur vanwege de enorme inspanningen van de fysiotherapeuten in de afgelopen jaren. Op verzoek van de Tweede Kamer werd binnen de fysiotherapie een systeem ontwikkeld om het handelen van fysiotherapeuten voor het publiek inzichtelijk te maken. Voor veel fysiotherapeuten een moeilijke weg, maar aanvaardbaar omdat het zou leiden tot innovatie en verruiming van mogelijkheden van dienstverlening. Helaas lijkt het systeem niet van de grond te kunnen komen, omdat échte samenwerking met ministeries en verzekeraars tot nu toe is uitgebleven.
Vergeefs zijn wellicht ook de inspanningen die zijn verricht om de directe toegang mogelijk te maken – opdat de patiënt straks een beroep kan doen op de fysiotherapeut, zonder verwijzing van een huisarts. Hoewel alle pilots prima zijn verlopen, blijft ook in de aanpak van het kabinet een positieve beslissing uit, door de trage ambtelijke molens.
Doelmatiger zorg
Minister Hoogervorst van Volksgezondheid vindt dat markwerking vooral moet leiden tot een doelmatiger zorg. Betere zorg tegen lagere kosten. Juist binnen de fysiotherapie is – dankzij een enorme inspanning van de fysiotherapeuten – een fantastisch kwaliteitssysteem tot stand gebracht. En juist in de fysiotherapie is de doelmatigheid de laatste jaren al met dertig procent verhoogd. Overigens zonder dat daar enige vorm van beloning tegenover stond. De marktwerking zal in dit deel van de zorgketen niet veel meer kunnen toevoegen.
In de huidige plannen krijgt de marktwerking daarom geen eerlijke kans en is gedoemd te mislukken. Voor zowel de marktwerking in de zorg, als voor de fysiotherapie en haar 2,5 miljoen patiënten is dat dramatisch.
Bas Eenhoorn,
Voorzitter Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie
Vice president Capgemini
Bron: news.fysionet.nl