De pijnbestrijding bij patiënten met lage rugpijn moet veel beter kunnen. Dat staat in het proefschrift van André Wolff, hoofd van het Pijnkenniscentrum van het UMC St Radboud. Hij promoveert op 10 mei. Patiënten met chronische pijn, in Nederland zo´n 800.000, hebben veel belang bij onderzoek naar de oorzaken van hun pijn. Dit onderzoek staat nog in de kinderschoenen, maar toch dreigt de financiering ervan volgend jaar gestaakt te worden.
De helft van alle pijn is rugpijn. Daarvan is ongeveer veertig procent lage rugpijn die uitstraalt naar het been. De oorzaak van dit type pijn is vaak onduidelijk en moeilijk te vinden. Toch is kennis over de oorzaak cruciaal voor de behandeling, stelt André Wolff in zijn proefschrift. Hij heeft de waarde onderzocht van de zenuwblokkade, een methode om bij moeilijk behandelbare chronische patiënten vast te stellen waar de pijn vandaan komt. De arts verdooft dan tijdelijk één voor één bepaalde zenuwwortels van het ruggenmerg om te bepalen welke zenuw betrokken is bij de pijn. Als dat eenmaal bekend is, kan de pijn effectief bestreden worden door deze zenuw chirurgisch uit te schakelen.
Slecht voorspelbaar
Jammer genoeg brengt een zenuwblokkade de pijn onvoldoende in beeld. De effecten van een zenuwblokkade op pijn, gevoel en spierkracht zijn per patiënt verschillend en slecht voorspelbaar. Het onderzoek van Wolff leidt tot het verrassende inzicht in de oorzaak hiervan, namelijk dat het bestaan van pijn de zenuwfunctie sterk verandert. Het komt er daarom op aan de uitkomsten van een zenuwblokkade zorgvuldig te interpreteren, aldus Wolff. Hij verwacht dat de diagnostiek van pijn verbeterd kan worden door de zenuwblokkade te combineren met elektrische prikkeling van de zenuwen.
Vicieuze cirkel
Wolff beveelt onder meer aan om meer onderzoek te doen naar de invloed van pijn op het functioneren van de zenuwen. “Als pijn chronisch is geworden, is het eigenlijk al te laat,’ zegt hij. “Er ontstaat een vicieuze cirkel. Chronische pijn heeft een negatieve invloed op de zenuwfunctie, waardoor de gevoeligheid en het pijnlijke gebied groter worden en de pijn zichzelf in stand houdt. We zouden moeten voorkómen dat pijn chronisch wordt, maar we begrijpen nog te weinig van het proces van chronificatie.”
Onaanvaardbaar
Pijnbestrijding is in Nederland pas zo’n vijftien jaar geleden op gang gekomen. Het is dus een jong specialisme, dat nog nauwelijks tijd heeft gehad om zich te ontwikkelen. Onderzoek naar de mechanismen die ten grondslag liggen aan pijn is van groot belang voor de 800.000 Nederlanders met moeilijk behandelbare chronische pijn, van wie een groot deel bovendien arbeidsongeschikt en sociaal geïsoleerd raakt.
Vorig jaar staakte de overheid de financiering van een stichting die de samenwerking tussen pijnprofessionals en patiënten tot doel had. Wolff vindt het onaanvaardbaar dat nu ook de landelijke financiering van de vier pijnkenniscentra en de drie pijnrevalidatiecentra dreigt te worden beëindigd. “De inspanningen om de kwaliteit van de pijnbestrijding te verbeteren beginnen nu vruchten af te werpen,” aldus Wolff. “Over een jaar of vijf is het specialisme de kinderschoenen ontgroeid en kan het zich naar verwachting ook internationaal zelfstandig handhaven. Maar nu hebben we een financiële steun in de rug nog hard nodig.”
Bron: UMC Radbout
