Artsen in het Academisch Ziekenhuis Groningen hebben ‘geheugenmetaal’ geïmplanteerd bij een scoliosepatiënt. Het is voor het eerst in de wereld dat geheugenmetaal als rugfixatie-systeem bij scoliosepatiënten wordt gebruikt.Het geheugenmetaal is een metaallegering van nikkel en titanium en heeft eigenschappen die in het gebruikelijke chirurgische metaal niet terug te vinden zijn. Het geheugenmetaal is elastisch en kan verbogen worden waarna het bij een bepaalde temperatuur weer de originele – rechte – vorm aanneemt. Voor deze operatie is het geheugenmetaal zo gemaakt dat het bij lage temperaturen (onder de 28˚Celsius) buigbaar is, zodat de chirurg het metaal aan de gekromde rug kan bevestigen. Zodra het metaal de lichaamstemperatuur bereikt ‘herinnert’ het zich zijn oorspronkelijke rechte vorm en neemt die weer aan. De rug wordt dus door het metaal rechtgetrokken.
Orthopedisch chirurg dr. Albert Veldhuizen kwam op het idee om geheugenmetaal te gebruiken in de orthopedische chirurgie toen hij in 1988 zag dat de uitklapbare koplampen van Japanse sportwagens door geheugenmetaal werden aangestuurd. Hij zag mogelijkheden in de medische toepassing van het bijzondere metaal en nam contact op met de Technische Universiteit Twente waar de afdeling Werktuigbouwkunde al experimenten met het geheugenmetaal deed. Na jaren van voorbereiding en onderzoek kon dr. Veldhuizen in december 2002 de eerste orthopedische patiënt met geheugenmetaal behandelen. Het ging toen om een patiënt met een verschoven lendenwervel. Toen al werd de hoop uitgesproken om op korte termijn ook scoliosepatiënten met geheugenmetaal te kunnen helpen.Scoliose is een vergroeiing van de wervelkolom waardoor de rug krom trekt. In Nederland worden jaarlijks ongeveer 500 scoliosepatiënten met gewoon chirurgisch metaal (titanium) geopereerd. Het nadeel bij de gebruikelijke chirurgische materialen is dat de fixatie zo stevig is, dat er geen enkele beweging meer mogelijk is tussen de wervels, terwijl bekend is dat een klein beetje beweeglijkheid de aangroei van bot stimuleert. Met deze nieuwe techniek, gebruikmakend van de elasticiteit van het geheugenmetaal, blijft deze beweeglijkheid aanwezig.
Inmiddels wordt ook in Engeland en in Spanje geheugenmetaal in de orthopedische chirurgie toegepast. Naar verwachting zullen scoliosepatiënten over ruim een jaar ook in andere Nederlandse ziekenhuizen terecht kunnen voor een geheugenmetaaloperatie.
Â
Bron: AZG
Â
