“Als ouderen in groepsverband bewegen, kunnen ze dagelijkse routines aanleren waardoor ze gezonder en langer kunnen leven.” Dit zegt Paul van de Vijver, promovendus aan de Leyden Academy on Vitality and Ageing en aan het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC). Hij heeft onderzoek gedaan naar de rol van peer coaching bij het bevorderen van gezond ouder worden. Van de Vijver verdedigde zijn proefschrift op 12 april.
De wereldbevolking vergrijst. Door een toename van het aantal volwassenen boven de 65, worden veel landen geconfronteerd met een hoge prevalentie van leeftijdsgerelateerde ziekten. Denk hierbij onder andere aan diabetes, hart- en vaatziekten, dementie en kanker. “Het goede nieuws is dat fysieke activiteit bewezen effectief is bij het voorkomen en behandelen van verschillende leeftijdsgerelateerde aandoeningen”, vertelt Van de Vijver. “Het wordt beschouwd als een belangrijk onderdeel van gezond ouder worden”, voegt hij toe.
Belemmeringen om te bewegen
Volgens de richtlijnen van de Nederlandse Gezondheidsraad moeten volwassenen 150 minuten per week matig intensief bewegen. Tweederde van de ouderen in Nederland voldoet momenteel niet aan het aanbevolen niveau van lichaamsbeweging. Van de Vijver legt uit waarom: “Dit is in grote mate te wijten aan belemmeringen voor het aannemen of handhaven van beweeggewoonten.”
Van de Vijver doelt hiermee op het gebrek aan geschikte recreatie-omgevingen, bewegingsgroepen en belangstelling. “Als we bij het langdurig verhogen van lichaamsbeweging van ouderen uitsluitend vertrouwen op professional hulp, zijn we vaak gebonden aan hoge kosten en de schaarste van professionals.” Nieuwe interventiestrategieën, gebaseerd op bijvoorbeeld peer coaching, zijn van cruciaal belang om langdurig en duurzaam beweeggedrag te bevorderen.
Peer coaching in Leiden
Peer coaching is een fenomeen waarbij individuen samenkomen. Ze motiveren elkaar om een gemeenschappelijk doel te bereiken. “Het proof-of-concept van een succesvolle interventie op basis van peer-coaching is in 2010 door ouderen zelf opgezet in Nederland. Tot op de dag van vandaag dient het als een goedkope en effectieve oplossing voor grote groepen senioren om gezond en gelukkig oud te worden.” Zo werden in 2016 drie soortgelijke interventies onder de naam ‘Vitaliteitsclub’ opgezet in verschillende wijken in Leiden. “De deelnemende groepen hebben zich destijds binnen 8 maanden zelf volledig georganiseerd. Naast de lage kosten van minder dan 170 euro per persoon, constateerden we ook dat het fitheidsniveau van de deelnemers na verloop van tijd verbeterde”, merkt Van de Vijver op.
Samen duurzaam in beweging
De Vitality Club biedt leeftijdsgenoten de kans om elkaar duurzaam te motiveren door samen te bewegen en gezamenlijk dagelijkse routines aan te leren. Dit met een langer en gezonder leven als resultaat. Naast de gezondheidsvoordelen die een uur beweging per dag oplevert, waarderen deelnemers ook de sterke sociale component die deze opkomende interventies bieden. Van de Vijver: “Gekoppeld aan een doorverwijsschema van de eerstelijnszorg kan het bereik van deze groepen worden vergroot. Bovendien is landelijke implementatie zeer haalbaar, maar daarvoor is wellicht steun nodig van een overheidspartij.”
