Helemaal de ouwe is Annie Slootmans uit Zundert nog niet sinds ze in 2002 “lichamelijk en geestelijk instortte”. Maar met psychosomatische fysiotherapie is wel voorkomen dat haar uitputtingsgevoel chronisch werd. Lichaam en geest zijn weer ver in balans. Annie is toe een nieuwe baan.
Annie Slootmans is een heel gewone vrouw: 45 jaar, getrouwd en moeder van twee kinderen (16 en 18). Ze werkte jaren lang twee dagen per week bij de apotheek. Heel gewoon. Totdat in februari 2002 het licht een beetje uitging.
“Ik voelde me al tijden niet goed, maar kon niet precies verwoorden waar het nou aan schortte. Ik had hoge bloeddruk, hartkloppingen en was erg moe. Ik ging steeds vroeger naar bed om overdag weer fit te zijn. Als ik mijn huishouden en mijn werk maar vol kan houden, redeneerde ik. Maar ik maakte – achteraf gezien – de verkeerde keuzes. Het koor waarvan ik lid ben, had ik al aan de kant gezet en samen met mijn man op pad gaan, kwam er ook niet meer van. De leuke dingen zegde ik af.”
Met een gevoel van totale uitputting en paniekerigheid ging ze op zeker moment naar de huisarts. “Ik voelde me heel gespannen, moest huilen, zag overal tegenop, was leeg, kon niet denken, niks onthouden. Heel vaag allemaal eigenlijk. Ik heb vaak gedacht, had ik maar een gebroken been of zo. Dan was het duidelijk.”
Voor de huisarts was het op dat moment al heel wat duidelijker dan voor Annie zelf. “Hij schreef drie maanden rust voor, ik moest wandelen en fietsen en zo. Ik kreeg ook medicijnen omdat ik niet kon slapen en hij verwees me naar de psycholoog. Hij zei ‘je moet naar je lichaam luisteren en iets aan je persoonlijkheid doen’.”
Toen begreep Annie niet meteen wat hij bedoelde. Maar achteraf gezien heeft hij gelijk gehad, zegt ze nu. “De gesprekken bij de psycholoog hebben me erg geholpen bepaalde gebeurtenissen uit het verleden te verwerken. Ik heb geleerd voor mezelf op te komen, mezelf niet steeds weg te cijferen.”
Dat lijkt makkelijk gezegd, maar dat ging niet van de een op de andere dag. “Samen met mijn man probeerde ik mijn huishouden op een laag pitje draaiend te houden. Ik had moeite om structuur aan te brengen in de dagen. Ik sliep veel, kon tijdstippen waarop ik afspraken had, niet onthouden. De was doen en eten koken, dat waren toen hele klussen voor me.” Ondertussen werkte Annie af en toe in de apotheek, maar dat was moeilijk. “Mijn geheugen en concentratievermogen waren zo slecht, dat dat eigenlijk niet ging. In juli vorig jaar kwam ik in de WAO terecht.”
Ondertussen had ze Pfeiffer gekregen en klopte ze weer bij de huisarts aan. “Bij de psycholoog was ik klaar, dat voelde ik. Maar toch was het nog niet helemaal in orde. Ik bleef moe.”
Annie werd naar yoga en naar een gespecialiseerde fysiotherapeut gestuurd. Marion Mol in dit geval. Zij is psychosomatisch fysiotherapeut en dat betekent simpel gezegd dat ze ook verstand heeft van de psyche van de mens.
Zo’n gespecialiseerde fysiotherapeut let niet alleen op lichamelijke maar ook op psychologische en sociale aspecten.
Een psychosomatische fysiobehandeling is gericht op het herstellen van het verstoorde evenwicht tussen spanning en ontspanning. Op het herkennen en erkennen van lichamelijke reacties op stress-situaties. Niet alleen bewegingsoefeningen, maar ook gespreks- en gedragstherapie kunnen deel uitmaken van de behandeling.
“Wij leren mensen met hun gevoel om te gaan”, zegt Marion. “Een link te leggen tussen gedachten en lijfelijke effecten, het goeie gevoel te herkennen. Dat is ook wat bedoeld wordt met luisteren naar je lichaam. De lichamelijke reacties vertellen vaak wat er in je om gaat.”
“Kijk”, legt Annie uit, “toen ik voor het eerst op de evenwichtstol ging staan, wist ik met mijn verstand wel ‘ik moet mijn evenwicht bewaren’. Maar mijn lijf ging niet mee. Ik viel tegen de muur, sloeg met mijn handen in de lucht. Als je denkt ‘ik val eraf’, ga je verkrampen, maar dat moet nou juist niet. Nu gaat deze oefening stukken beter.”
Psychosomatische fysiotherapie is niet alleen heilzaam voor mensen zoals Annie die vage vermoeidheidsklachten hebben. Nee ook ‘echte’ chronisch zieken zoals mensen met reuma of ms kunnen baat hebben bij psychosomatische fysiotherapie. “Zij zijn vaak opstandig en boos op zichzelf omdat ze bepaalde dingen met hun lichaam niet meer kunnen”, zegt Marion Mol. “Met ontspanningsoefeningen kunnen we hen leren om te gaan met die spanning.”
Bij Annie werd voorkomen dat haar vermoeidheid chronisch werd. “Maar dat ging niet zomaar. De afgelopen jaren heb ik ervaren als zwaar en eenzaam. Je krijgt wel hulp, maar je moet het toch zelf doen. Er is veel veranderd voor mijzelf en mijn omgeving. Maar ik ben nu zover dat ik weer aan het solliciteren ben.”
Meer info en adressen van psychosomatisch werkende fysiotherapeuten: KNGF-NFP
Door Florence Imandt
Bron: BN/DeStem