Longrevalidatie is effectief bij mensen met een ernstige vorm van astma. Patiënten die de intensieve therapie ondergingen, hadden een jaar later nog steeds een hogere kwaliteit van leven en een betere longfunctie. Hierbij was geen verhoging of verandering van medicatie nodig, zo blijkt uit onderzoek van het Radboudumc. Deze resultaten tonen volgens de onderzoekers de potentie van niet-medicamenteuze behandelingen.
Mensen met een ernstige vorm van astma komen in aanmerking voor longrevalidatie. In deze studie keken de onderzoekers naar de gegevens van 49 mensen, die hadden deelgenomen aan longrevalidatie. Direct na afloop van de longrevalidatie was er verbetering in onder meer astmaklachten, longfunctie en kwaliteit van leven. De patiënten kwamen zes en twaalf maanden na de behandeling nogmaals op controle, waarbij ze op alle aspecten nog steeds beter scoorden dan vóór hun behandeling. Ook hadden ze na longrevalidatie minder astma-aanvallen. Voor deze blijvende verandering was geen verhoging of verandering van medicatie nodig.
Volgens hoofdonderzoeker en longarts Bram van den Borst tonen deze resultaten de potentie van niet-medicamenteuze behandelingen aan: ‘We zien dat de mensen ten minste één jaar na de longrevalidatie nog steeds goed scoren. Deze mensen hoefden hun medicatie niet op te hogen. Ook is geen van de deelnemers gestart met biologicals, een erg kostbaar geneesmiddel.’ De resultaten van deze observationele studie, waarbij de onderzoekers de gegevens van de afgelopen jaren analyseerden, zijn nu gepubliceerd in The Journal of Allergy and Clinical Immunology: In Practice.
Voor veel meer mensen geschikt
In Nederland hebben ongeveer 600.000 mensen een vorm van astma. Bij deze ziekte verkrampen de spieren in de luchtwegen. Dit maakt de luchtwegen smaller wat de ademhaling bemoeilijkt. Bij astma is sprake van een chronische ontsteking van de luchtwegen, waarbij het slijmvlies van de luchtwegen gezwollen en prikkelbaar is. Dit kan leiden tot kortademigheid, hoesten en een piepende ademhaling. Sommige mensen krijgen te maken met astma-aanvallen: acute verergering van longklachten waarvoor prednison of zelfs een ziekenhuisopname nodig is.
De meeste mensen hebben een gecontroleerde vorm van astma, waarbij slechts weinig medicatie nodig is. Zo’n 15-20% van de mensen met astma heeft echter een ernstige of moeilijk behandelbare vorm. ‘Dan hebben we het in Nederland dus over zo’n 100.000 mensen’, aldus Van den Borst. ‘Vaak spelen er dan verschillende gezondheidsproblemen tegelijkertijd die vragen om een integrale behandeling, zoals die in longrevalidatie geboden kan worden. We zien echter dat er relatief weinig patiënten met astma verwezen worden voor longrevalidatie terwijl zij daar wel voor in aanmerking zouden komen. Helaas blijven zij nu nog onder de radar, echter willen we hen graag zien, zodat ze een goede behandeling krijgen.’
Intensieve longrevalidatie
Longrevalidatie is een intensief traject van tien weken. Het kan aangeboden worden als klinisch of poliklinisch traject, afhankelijk van de persoonlijke behandeldoelen. Het programma bestaat uit groepsactiviteiten zoals educaties, instructies en beweeg- en trainingsonderdelen. Ook is er individuele begeleiding gericht op de manier van omgaan met een chronische longaandoening. Patiënten worden doorverwezen door hun eigen longarts.
In het Radboudumc wordt de behandeling uitgevoerd door een multidisciplinair team, vertelt van den Borst. ‘Het team bestaat uit longartsen, psychologen, fysiotherapeuten, gespecialiseerde verpleegkundigen, diëtisten, maatschappelijk werkers, beeldend vaktherapeuten en bewegingstherapeuten. In het Radboudumc is de patiënt aanwezig bij de overleggen met het behandelteam ten aanzien van de voortgang van het proces. Een mooi voorbeeld van persoonsgerichte zorg.’
