Beste fysiotherapeuten,
Ook vorig jaar heb ik het jaarcongres van het Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie geopend, zij het dat ik dat toen per video deed. We stonden toen aan de vooravond van het experiment met de vrije prijzen. Het experiment waar nu zo veel over te doen is.
Voor alle partijen – fysiotherapeuten, zorgverzekeraars en mijzelf – een baanbrekend experiment. Het is namelijk nogal wat om de bijna heilige maximumtarieven buitenspel te zetten. Dat is nooit eerder bij enige andere beroepsgroep in de zorg gedaan.
We zijn nu bijna een jaar verder en daarom wil ik vandaag met u terugblikken én vooruit kijken.
Laat ik direct met de deur in huis vallen: ik ben niet tevreden over de sfeer die rondom het experiment hangt. Als ik kijk naar het moeizame verloop van de onderhandelingen tussen zorgverzekeraars en uw beroepsgroep, dan denk ik: dat moet beter. Er is een hoop gedoe over de contracten, de tarieven en aanverwante zaken.
Ik wil daarvoor vandaag geen schuldige aanwijzen. U kent de uitdrukking: waar twee kijven, hebben er twee schuld. En daar zal in dit geval ongetwijfeld een grote kern van waarheid in zitten. Ik constateer alleen dat het allemaal niet soepel verloopt. Ik zie het zelf vooral als een aanloopprobleem. Het is voor alle partijen nieuw en dan kun je ook niet verwachten dat alles direct van een leien dakje loopt.
Maar toch, ik vind dat naar buiten toe een erg negatieve sfeer wordt opgeroepen, vooral door het dreigement de facto een einde aan de marktwerking te maken door geen contracten meer te tekenen.
Ik vind het jammer dat er nu zo veel onvrede is, omdat ik het afgelopen jaar op een aantal belangrijke punten aan de wensen van u en uw bestuur ben tegemoet gekomen. Laat ik die punten nog eens even langslopen. Om te beginnen zijn uw tarieven het afgelopen jaar met gemiddeld 13 procent gestegen. Sommigen onder u vinden dat bij lange na niet genoeg, maar in tijden van loonmatiging is het een forse stijging. En bovendien een stijging die binnen het regime van de maximumtarieven tot nu toe niet haalbaar was geweest. Er zijn bovendien in de zorg genoeg beroepsgroepen die met een vergelijkbaar opleidingsniveau niet aan het inkomensniveau van de fysiotherapeuten komen.
Dan het punt van de directe toegang. Mede op nadrukkelijk verzoek van het KNGF-bestuur heb ik ervoor gezorgd dat u vanaf 1 januari 2006 patiënten mag behandelen zonder tussenkomst van de huisarts. Ook daarmee heeft u weer een primeur, omdat u de eerste paramedische beroepsgroep bent die dat mag. Die directe toegankelijkheid is een onderdeel van de taakherschikking in de eerstelijnszorg. Ik ben er namelijk van overtuigd dat u als fysiotherapeut heel goed in staat bent om zelf te kunnen bepalen of een potentiële klant bij u aan het geschikte adres is.
Nu weet ik dat er verzekeraars zijn die willen dat hun klanten toch eerst langs de huisarts gaan. Dat heeft niks te maken met uw bevoegdheid, maar met de vergoedingssystematiek. Een verzekeraar heeft nu eenmaal de vrijheid zijn eigen polisvoorwaarden vast te stellen. Net zo goed als hun klanten de vrijheid hebben om over te stappen naar een verzekeraar die wel directe toegang tot een fysiotherapeut toestaat. Want die zijn er ook!
Een ander punt waar u tegenaan hikte heb ik eveneens geregeld. Ik doel op de Wet herziening overeenkomstenstelsel zorg die op 1 mei van dit jaar in werking trad. Daardoor kunt u ook klanten behandelen van zorgverzekeraars waarmee u geen contract heeft. Uw patiënt betaalt uw tarief en de zorgverzekeraar betaalt zijn klant dat bedrag gedeeltelijk terug. Vandaar dat we spreken over restitutietarieven. Het KNGF-bestuur heeft dat indertijd als één van de voorwaarden gesteld om aan het experiment mee te werken. Ook op dat punt ben ik u dus tegemoet gekomen.
Verder heb ik, eveneens op nadrukkelijk verzoek van het KNGF, besloten een aantal verrichtingen per 1 januari 2006 structureel buiten de tarievenstructuur te plaatsen. Daarbij gaat het om zaken als het geven van opleidingen en cursussen en begeleiding bij zwangerschap, fitness en arbozaken.
U mag daar voortaan voor vragen wat u wilt. Ook daarmee kom ik u dus tegemoet.
Dan wil ik ook nog iets zeggen over uw onderhandelingspositie ten opzichte van de zorgverzekeraars. U roept dat er sprake zou zijn van een ongelijkwaardige onderhandelingspositie. Zorgverzekeraars hebben u een standaardcontract toegestuurd, dat u vervolgens kon tekenen of niet.
Enerzijds kan ik mij voorstellen dat u dat geen onderhandelen vindt. Anderzijds begrijp ik ook dat een zorgverzekeraar niet met iedere individuele fysiotherapeut een op maat gesneden contract kan sluiten. Daar is gewoon geen beginnen aan.
In dit verband is voor mij ook het onderzoek van de Nederlandse mededingingsautoriteit relevant. De Nma heeft gekeken of de verzekeraars misbruik maken van hun machtspositie en heeft geconcludeerd dat dat niet zo is. En hoe u het wendt of keert, uw tarieven zijn wel gestegen. Ondanks een overaanbod aan fysiotherapeuten. Dat duidt bepaald niet op machtsmisbruik.
Ik ben overigens wel blij met de geluiden dat sommige verzekeraars volgend jaar meer onderscheid in de contracten gaan aanbrengen om zo innovatie en kwaliteit te belonen. Ook ben ik met mijn collega van Economische Zaken in gesprek om te bekijken of ik u, uiteraard binnen de mogelijkheden van de Mededingingswet, een steviger onderhandelingspositie kan geven ten opzichte van de verzekeraars. Via uw bestuur zal ik u binnenkort over de resultaten informeren.
Ten slotte wil ik nog iets zeggen over de toename van de administratieve lastendruk. U heeft gelijk als u zegt dat het experiment met de vrije prijzen tot meer administratie heeft geleid. Maar vrijwel elke wijziging in werkwijze of procedure gaat, zeker in de beginfase, gepaard met extra papierwerk. Ik heb overigens begrepen dat de zorgverzekeraars samen met u gaan bekijken of de administratieve procedures eenvoudiger kunnen. Met de huisartsen zijn daar goede afspraken over gemaakt, dat moet dus met u ook kunnen.
Dames en heren,
Alles overziend denk ik dat ik aan een heleboel randvoorwaarden heb voldaan om het experiment met de vrije prijzen te laten slagen. Ik begrijp dat u aan de nieuwe situatie moet wennen. Maar ik blijf erbij dat het experiment u een unieke kans biedt. Niet alleen om uw tarieven te verhogen, maar ook om uw vak inhoudelijk te vernieuwen. U heeft meer vrijheid om bijvoorbeeld nieuwe behandelingen aan te bieden en u daarmee te onderscheiden van uw collega.
Kortom: de bal ligt nu bij u en de zorgverzekeraars. Het experiment is qua looptijd nu ongeveer halverwege. Binnen niet al te lange tijd zal de balans moeten worden opgemaakt. Doorgaan of stoppen. Ik ga in principe voor doorgaan, ik hoop u ook. Maar dan moeten beide partijen het wel willen. En dat gaat niet in een sfeer van dreigementen. En het gaat ook niet in een sfeer die primair over inkomensverbetering gaat.
Van uw kant verwacht ik dus een positieve opstelling ten opzichte van het experiment. Er moeten nog strakkere en meer transparante producten komen en de houding tegenover de zorgverzekeraars kan constructiever. Van mijn kant wil ik nog eens goed kijken hoe uw onderhandelingspositie kan worden aanscherpt. En verder zijn we natuurlijk allemaal benieuwd hoe de directe toegang gaat uitpakken.
Al met al best veel. Maar naar mijn smaak de moeite van het proberen waard. En mocht nu blijken dat dat allemaal niet lukt voor eind volgend jaar, dan wil ik best bekijken of het experiment niet met een jaar kan worden verlengd. Maar dan moeten wel de schouders eronder!
Ik wens u daarbij veel inzicht, vertrouwen en wijsheid. Ik ben ervan overtuigd dat uw congres van vandaag daartoe een bijdrage zal leveren.
Dank u wel.
Bron: VWS
Ik ben het er absoluut niet mee eens wat het KNGF nu ineens beslist, zonder de achterban eerst te raadplegen. Vooraf hebben ze dat wel gedaan en van daaruit stonden wij sterk.
Ik heb er geen vertrouwen in dat HOOGERVORST OOK MAAR IETS ZAL DOEN om onze positie te verbeteren. Hij zal gewoon aangeven maar :
IK HEB WEL MIJN BEST GEDAAN!!!
Eerst boeter bij de vis en dan pas een beslissing nemen. Ik begrijp hier helemaal niets van en heb het al voorspeld op de vergadering in Akersloot.
Jitske de Visser
Klopt, Jitske. Het bestuur en met name Eenhoorn doet maar wat hen goeddunkt.
Eerst na advies van de KNGF leden dreigen niet te tekenen, en vervolgens dit op eigen houtje weer intrekken.
Van Hoogervorst valt op deze manier inderdaad weinig te verwachten.
Het zou beter zijn geweest met intrekking van het advies te wachten tot eind november. Hoogervorst dreigde bij NOVA wel “weer gewoon lage maximumtarieven” in te voeren, maar dat wil hij helemaal niet. Zijn doel is vrije marktwerking in de zorg en daarbij past geen afgebroken vrijemarkt-experiment bij de fysiotherapeutent.
Het lijkt wel alsof er naar een argument gezocht is het niet-tekenenadvies weer in te trekken. Ik denk dat Eenhoorn geschrokken is van de reactie van Zorgverzekeraars Nederland en nu een een-tweetje met zijn oude partij-genoot Hoogervorst heeft opgesteld om zonder gezichtsverlies het advies in te kunnen trekken.