Minister Hoogervorst heeft een nota gestuurd aan de Tweede Kamer waarin verzocht wordt dat ziekenfondsen een ontheffing kunnen aanvragen indien ze geen contracten kunnen afsluiten.
Ziekenfondsen dienen contracten af te sluiten om de betalingen aan zorgaanbieders rechtmatig te doen zijn.
De toezichthouder, het College van toezicht op de zorgverzekeringen (Ctz), heeft enkele jaren geleden de bevoegdheid gekregen om niet-rechtmatige uitgaven van ziekenfondsen toch als verantwoord aan te merken. Het Ctz kan van die bevoegdheid gebruik maken indien bijvoorbeeld een ziekenfonds alles heeft gedaan wat in zijn vermogen lag om overeenkomsten te sluiten, maar daarin desondanks niet is geslaagd. Het Ctz maakt van die bevoegdheid in de praktijk ook gebruik, maar kan daarbij niet zover gaan dat de formele onrechtmatigheid van de betreffende uitgaven wordt opgeheven.
Zorgaanbieders weten dat ziekenfondsen gebonden zijn aan de plicht om overeenkomsten te sluiten en weten ook dat ziekenfondsen onrechtmatig handelen indien zij niet aan die plicht voldoen. Omdat het ontbreken van een rechtmatigheidsverklaring in de openbaarheid komt, voelen ziekenfondsen zich kwetsbaar op dit punt. Het kan immers gemakkelijk de gedachte oproepen dat het ziekenfonds zijn bedrijf niet op orde heeft.
Bepaalde zorgaanbieders maken gebruik van dit gegeven door ziekenfondsen onder druk te zetten met een weigering een overeenkomst te sluiten als de door het ziekenfonds aangeboden overeenkomst hen niet bevalt, of als de bestaande machtsbalans tussen henzelf en het ziekenfonds zich in hun nadeel dreigt te wijzigen.
Op grond van de voorgestelde wetswijziging kan een ziekenfonds het Ctz verzoeken te besluiten dat de externe accountant van het ziekenfonds in omschreven gevallen bij het afgeven van de rechtmatigheidsverklaring geen rekening hoeft te houden met het feit dat overeenkomsten ontbreken. Het ziekenfonds kan zo’n verzoek doen als het ziet aankomen dat het, bijvoorbeeld door het gedrag van potentiële contractspartners, onmogelijk is om voor een bepaalde vorm van zorg op redelijke condities voldoende overeenkomsten te sluiten. Het Ctz kan dan onderzoeken of inderdaad van een dergelijke situatie sprake is en, voorzover zijn bevindingen daartoe aanleiding geven, het gevraagde besluit nemen. Gebeurt dit, dan is het ziekenfonds voor de situaties waarop het besluit van het Ctz betrekking heeft, gevrijwaard van een negatief oordeel van de eigen externe accountant over de rechtmatigheid van zijn handelen.
Het Ctz moet achteraf de verantwoording van het ziekenfonds beoordelen over de uitvoering en over de baten en lasten van de verzekering.
Bron: MinVWS
