Hersenonderzoek bij parkinsonpatiënten levert nieuwe aanknopingspunten op voor hersenstimulatie, als behandeling voor hun loopproblemen. Dit blijkt uit een publicatie van het invloedrijke tijdschrift Brain (3 december), door onderzoekers van het UMC St Radboud en het Donders Instituut in Nijmegen.
‘Bevriezen’ van de benen
Het ‘bevriezen’ van de benen tijdens het lopen is een invaliderend en mysterieus symptoom van de ziekte van Parkinson. De patiënt heeft het gevoel alsof de voeten plotseling aan de grond vastgevroren zitten. Dit leidt vaak tot vallen, met alle gevolgen van dien.
Onderzoek naar verantwoordelijk hersengebied
Neurologe in opleiding drs. Anke Snijders heeft samen met neuroloog prof.dr. Bas Bloem en hersenonderzoeker dr. Ivan Toni achterhaald welke hersengebieden voor dit bevriezen verantwoordelijk zijn. Ze deden dit, door met behulp van functionele MRI de hersenactiviteit te vergelijken van parkinsonpatiënten mét deze specifieke klacht, patiënten zonder deze klacht en gezonde controles.
Ingebeelde beweging om hersengebieden te stimuleren
Om bruikbare informatie te krijgen moeten mensen in de MRI-scanner stil blijven liggen. Daarom was er een speciale kunstgreep nodig om juist die hersenactiviteit vast te leggen, die gepaard gaat met bewegen. De proefpersonen werd gevraagd om zich, liggend in de scanner, in te beelden dat ze aan het lopen waren. Het inbeelden van een taak veroorzaakt in dezelfde hersengebieden activiteit als het feitelijk uitvoeren van een taak. Met een speciaal ontwikkelde aanpak werd gecontroleerd of de proefpersonen daadwerkelijk deden wat hen gevraagd was.
Combinatie van twee hersenproblemen veroorzaakt bevriezen
De onderzoekers ontdekten dat het bevriezen ontstaat door een combinatie van twee hersenproblemen. Om te beginnen ontstaat er in de hersenschors een probleem in het gedeelte, dat betrokken is bij het selecteren van de juiste beweging. Daarnaast treden er haperingen op in een specifiek gebied in de hersenstam, dat bij gezonde mensen de problemen van de hersenschors kan compenseren. Dit laatste verklaart waarom er bij gewoon rechtuit lopen meestal geen sprake is van bevriezen, maar wel bij snelle veranderingen van het looppatroon, zoals draaien of beginnen met lopen.
Onderzoek naar magneetstimulatie als behandeling
Dit onderzoek levert nieuwe mogelijke doelwitten op voor diepe hersenstimulatie, een behandeling voor diverse symptomen van de ziekte van Parkinson. Het UMC St Radboud en het Donders Instituut onderzoeken of ook magneetstimulatie, gericht op de gevonden hersengebieden, een effectieve behandeling kan zijn. Bij diepe hersenstimulatie moeten er elektroden binnen in de hersenen geplaatst worden, bij magneetstimulatie is dat niet nodig.
Bron: UMC St Radbout
