Een keurmerk is geen garantie voor goede zorg. Instellingen voor ouderenzorg met keurmerk leveren geen betere zorg dan instellingen zonder zo’n certificaat. Het verplicht stellen van een keurmerk leidt dan ook niet per definitie tot betere kwaliteit.
Dit concludeert het onderzoeksbureau Plexus in een nog niet gepubliceerd rapport over de zorg in 120 instellingen: verzorgings- en verpleeghuizen en thuiszorg. Opdrachtgever was de inspectie voor de gezondheidszorg.
De inspectie zei woensdag de conclusie van Plexus te delen. ‘Veel keurmerken zijn vooral gericht op systemen en op de kwaliteit van processen en structuren; heel belangrijk, maar systemen leiden nog niet per definitie tot betere zorg voor de patiënten’, laat de inspectie via haar woordvoerder weten.
Kwaliteitsaccountant
Net als Plexus wil ook de inspectie dat er een kwaliteitsaccountant komt voor de zorg. Zo’n functionaris moet, net als een financieel accountant, erop toezien dat de aangeleverde ‘kwaliteitscijfers’ die een zorginstelling publiceert, betrouwbaar zijn.
Plexus onderzocht 120 instellingen die bij wijze van proef zorg leveren volgens de onlangs door alle betrokken partijen gezamenlijk ontwikkelde Normen voor verantwoorde zorg in de Verpleging, Verzorging en Thuiszorg. De vraag was of die nieuwe normen, waarbij de inhoud van de zorg centraal staat, een beter zicht geven op de kwaliteit dan de bestaande systemen. Het antwoord bleek ‘ja’. Het al of niet hebben van een kwaliteitskeurmerk speelde geen enkele rol.
Certificeren
De afgelopen jaren hebben honderden zorginstellingen, niet alleen in de ouderenzorg, zich laten certificeren door een officieel erkend bureau om in het bezit te komen van een keurmerk. Zij deden dat onder druk van de zorgverzekeraars teneinde een certificaat of keurmerk te verkrijgen. De verzekeraars dreigen namelijk geen contract af te sluiten met instellingen zonder keurmerk. De zorg wordt dan niet vergoed en dat betekent: geen patiënten, dus geen inkomsten.
Ouderen met incontinentieproblemen worden zelfs beter behandeld door hulpverleners zonder keurmerk, constateren de onderzoekers. Uit het Plexus-rapport blijkt dat de meeste instellingen zich wel bezighouden met kwaliteitsverbetering, maar elk volgens een eigen methode. Daardoor profiteren ze niet van elkaars ervaringen. Dat geldt met name voor veel voorkomende problemen zoals depressie, het gebruik van slaap- en kalmeringsmiddelen, ondervoeding, incontinentie en doorliggen. Tehuizen met keurmerk scoren slechts op één punt beter dan instellingen zonder certificaat: zij hebben vaker een systeem voor het melden van brand, inbraak en het voorkomen van ongelukken. Plexus acht een verplicht keurmerk alleen zinvol op het gebied van de veiligheid voor de patiënt.
Geld
Het verkrijgen van een keurmerk kost veel geld, dat instellingen uit eigen middelen moeten betalen. Die middelen komen uit de AWBZ-verzekering, waaruit onder meer de ouderenzorg wordt bekostigd. Een kleine instelling betaalt tussen de 6.000 en 7.000 euro aan het bureau dat de certificatieprocedure, de zogeheten audit, uitvoert; grote tehuizen betalen veel meer. Daarnaast moet een instelling ook mensen in de organisatie vrijmaken om het voorbereidend werk te doen voor de audit. Die medewerkers zijn niet beschikbaar voor hun eigenlijke werk. Een keurmerk is drie jaar geldig. Daarna moet de certificatieprocedure opnieuw worden doorlopen.
Bron: Volkskrant
Meer lezen kan op de Volkskrant.
Eindelijk is er weerwoord tegen de bureaucratische tendens alles in structuren en procedures te persen en te verwachten dat daardoor uiteindelijke kwalitatief betere zorg ontstaat.
In de certificering wordt alleen bekeken of je volgens bepaalde structuren werkt; de keuze van je therapie wordt niet bekeken, laat staan je manier waarop je deze uitvoert. Alleen de weg ernaartoe, is voor de bureaucraten belangrijk waardoor het belangrijkste onderdeel van je behandeling niet wordt beoortdeeld, nl. wat doe je en hoe doe je het.
Hopelijk komt er nu ook een rem op al die bedrijfjes die proberen grof geld te verdienen met al die certificeringscursussen, die audits en meer van dergelijke niet ter zake doende onzin.
Wij hebben inderdaad ook vorig jaar een keurmerk behaald met onze instelling. En eerlijk gezegd: het stelt geen ene fluit voor. Als je je klappers met procedures maar op orde hebt en een beetje kent, de rest doet er totaal niet toe.
De enige die hier geld aan verdienen zijn audit bedrijven. En het trieste is: het maakt voor de klant toch niet uit, want iedereen behaalt toch zo’n keurmerk. Dus wat hebben we gewonnen? Niets. Het kost alleen maar geld….klappers, proefaudits met 15 mensen uit het MT, het audit bedrijf zelf etc etc. En oh wee, als onze demente bewoner zin heeft in een mooi glas wijn ‘s-avonds…dan moeten we even in het budget kijken…