Zij krijgen andere behandelingen en verrichtingen dan patiënten mét een verwijzing en hebben vaker baat bij de behandeling. Dat blijkt uit een onderzoek van het Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg NIVEL.
Sinds er voor een behandeling door de fysiotherapeut geen verwijsbrief meer nodig is (2006), komen steeds meer patiënten zonder tussenkomst van een arts bij de fysiotherapeut. In het eerste kwartaal van 2006 was dat een kwart van de patiënten. In het laatste kwartaal van 2007 bedroeg dat aantal 35 procent van het bezoek. De stijging doet zich voor in alle patiëntencategorieën. Patiënten bij wie de klacht voor het eerst is opgetreden, patiënten met lage rugklachten, knieklachten, schouderklachten en jongeren gaan het meest zonder verwijsbrief naar de fysiotherapeut, zo blijkt uit het onderzoek. Ouderen maken relatief nog weinig gebruik van de fysiotherapie op eigen initiatief.
Patiënten die zonder verwijzing bij de fysiotherapeut komen, krijgen meestal een andere behandeling dan verwezen patiënten. Ze krijgen gemiddeld twee behandelingen minder. De behandeling blijkt vaker gericht op het verbeteren van de houding tijdens bewegen, zoals bukken. Bij patiënten met een verwijzing gaat het vaak om de houding tijdens stilstaan of zitten. De patiënten zonder verwijsbriefje krijgen vaker verrichtingen zoals manuele technieken.
Bij de patiënten zonder verwijzing worden de behandeldoelen vaker volledig bereikt (77 procent van de gevallen) dan bij verwezen patiënten (67 procent).
NIVEL-onderzoeker Ilse Swinkels: “Patiënten die zonder tussenkomst van een arts bij de fysiotherapeut komen, zijn misschien gemotiveerder om actief aan hun behandeling bij te dragen en de adviezen van de fysiotherapeut op te volgen, dan patiënten die zijn verwezen door een arts. Dit zou de verschillen in de behandeling en het resultaat kunnen verklaren.”
Een andere reden zou volgens NIVEL de samenstelling van de groep zonder verwijzing kunnen zijn. Ze zijn jonger en vaak hoger opgeleid waarbij de klachten minder complex of minder ernstig (kortdurend) zijn.
In de toename van het aantal mensen dat uit eigen beweging naar de fysiotherapeut stapt, leidt Swinkels af dat ‘de patiënt blijkbaar meer behoefte aan keuzevrijheid heeft en dat hij die vrijheid ook benut’. De onderzoekster stelt dat de toename van het aantal patiënten zonder verwijzing in 2008 is doorgegaan.
Het NIVEL gaat als vervolg op deze cijfers de ervaringen van de fysiotherapeuten met niet-verwezen patiënten in kaart brengen. Incidentele interviews met fysiotherapeuten zowel qua resultaat als behandelingsintensiteit van patiënten zonder verwijzing hebben volgens Swinkels een wisselend beeld gegeven. ,,We hebben geen harde cijfers dus kunnen we alleen maar voorzichtig gissen zonder er conclusies aan te verbinden.”
door Erik Meuleman
Bron: BN deStem
