Vooraanstaande deskundigen kritisch over marktwerking in de zorg

In het zojuist verschenen boek “De zorg is geen markt” uiten prominente deskundigen hun kritiek op de toenemende marktwerking in de gezondheidszorg. De uitgave van het Wetenschappelijk Bureau van de SP bundelt beschouwingen vanuit het oogpunt van het algemeen volksgezondheidsbelang, het gezondheidsrecht, de organisatie van het zorgstelsel, de huisartsenzorg, ziekenhuiszorg en het ethisch, economisch en internationaal perspectief. 
 
Agnes Kant, medeoprichter van actiegroep Zorg geen Markt waarbij 10.000 zorgwerkers zijn aangesloten, zegt in het voorwoord: “Wie de zorg gezond wil maken, moet niet het commerciële spel centraal stellen, maar de professionaliteit van behandelaars en de gezondheid van patiënten.” Het debat over de toekomst van de zorg moet volgens haar meer op basis van argumenten, analyse en visie worden gevoerd en het boek moet hier een bijdrage aan leveren. 
 
Sweder van Wijnbergen (hoogleraar Internationale Economie) prikt het ideologische geloof door dat marktwerking leidt tot lagere kosten. De kostenstijging in de zorg komt vooral voort uit technologische vooruitgang. “Geen reden om alle zorgen over kostenstijgingen in de zorg overboord te gooien, maar wel een reden om kostenbeperking niet tot absolute doelstelling te bombarderen. Voor al dat extra geld krijgen we ook wat terug, en over de lange termijn gemeten meer dan het ons kost.” 
 
Doeke Post (em. hoogleraar Sociale Geneeskunde) stelt dat de solidariteit in de nieuwe zorgwet slechts marginaal tot uiting komt. Hij verwijt het CDA dat ze de solidariteit als basis van het christelijk-sociaal denken niet beter naar voren heeft laten komen. “Markt en zorg gaan niet samen en we moeten dat de komende jaren met kracht proberen te ontzenuwen en het beleid daarop corrigeren.” 
 
Winfried de Gooijer (hoogleraar Gezondheidszorgsystemen) schetst het ontstaan van tweedeling in de Europese zorg. “Je kunt zeggen dat, althans aan de vraagzijde, solidariteit en marktwerking niet samengaan. Toch proberen overheden dat. Eigen bijdragen en pakketuitdunning zijn er voorbeelden van.” 
 
Marian Verkerk (hoogleraar zorgethiek) mist een inhoudelijke visie op wat zorg eigenlijk is. “Zorg is geen product dat wordt verhandeld, maar een proces waarin het gaat om verantwoording ten opzichte van elkaar over wie en wat ons een zorg is.” 
 
Koos van der Velden (hoogleraar Public Health): “De sociale dimensie van gezondheid, ziekte en zorg heeft verloren, de centen gewonnen.” 
 
André Exter en Martin Buijsen (gezondheidsjuristen) betwijfelen of de gelijke toegang tot zorg, zoals vertaald in internationaal erkend recht, nog is verzekerd. “Met de invoering van de no-claim en de Zorgverzekeringswet lijkt de Nederlandse wetgever een tegengestelde koers te willen volgen.” 
 
Wil van der Bosch (hoogleraar Huisartsgeneeskundige Zorg) concludeert dat de huisartsenzorg volstrekt het verkeerde veld is voor marktwerking. “Laat het belonen van de kwaliteit de belangrijkste incentive zijn. De keuzen hiervoor zouden idealiter in de spreekkamer door patiënt en huisarts samen moeten worden gemaakt.” 
 
Jaap van den Heuvel (voorzitter Raad van Bestuur Canisius Wilhelmina Ziekenhuis Nijmegen) schetst de toename van de bureaucratie en de afname van de kwaliteit. “De patiënt is in alle gevallen de dupe. Marktwerking werkt dus niet in de zorg.” 

De publicatie is te downloaden en te bestellen op zorggeenmarkt.nl 

Aangemeld door cdamiaans